Тошкент молия институти Сиртқи факултет

Balansning yaxlitligi balansni yagona hisobga olish va baholash tamoyillari bo‘yicha tuzilishini, ya'ni korxonaning barcha tarkibiy bo‘linmalarida va tarmoqlarida buxgalteriya hisobi hisobvaraqlarining bir xildagi mazmuni, ularning korrespondentsiyasi va shu kabilar qo‘llanilishini anglatadi.
Balansning izchilligi har bir keyingi balans oldingi balansdan kelib chiqishi lozimligida ifodalanadi. Masalan, oldingi yil yakuniy balansi (yil oxiriga bo‘lgan ma'lumotlar) yil boshiga bo‘lgan boshlang‘ich balansi ma'lumotlari bo‘lishi kerak, chunki hisobot yili oldingi yilning davomi hisoblanadi.
Balansning tushunarliligi – balansni tuzuvchilar va uni o‘qiydigan hamda tahlil qiladiganlar tushunishi uchun qulayligidir. Balansni aniq va tushunarli qilish uchun moddalar rekvizitlari va nomlari ikki tilda (o‘zbek va rus tilida) bayon qilingan, uning shakli ancha soddalashtirilgan.
Buxgalteriya balansining va uning tuzilishi



Buxgalteriya balansida aks ettirilishi lozim bo‘lgan axborotlar

• 
  Nomoddiy aktivlar;
  
• 
  Moliyaviy aktivlar;
  
• 
  Moddiy aktivlar;
  
• 
  Zaxiralar;
  
• 
  Debitorlik qarzi;
  
• 
  Pul mablag‘i va pul ekvivalentlari;
  
• 
  Kreditorlik qarzi;
  
• 
  Ajratmalar;
  
• 
  Foiz to‘lashni talab qiluvchi majburiyatlar;
  
• 
  Xususiy kapital va zaxiralar.
  
• 
  Balansga beriladigan ilovada quyidagilarni yoritib beriladi:
  
• 
  Aksiyadorlik kapitalining har bir toifasi bo‘yicha:
  
• 
  E'lon qilingan aksiyalar soni;
  
• 
  Chiqarilgan, haqi to‘la to‘langan, chiqarilgan aksiyalar soni;
  
• 
  Aksiyalarning nominal qiymati;
  
• 
  Yilning boshida va oxirida haqi to‘lanmagan aksiyalar sonining kamayishi;
  
• 
  Aksiyadorlik kapitalining har bir toifasiga taalluqli huquqlar, dividendlarni taqsimlash;
  
• 
  Jamiyatning o‘ziga, xo‘jalik yurituvchi sub'ektga qarashli sho‘'ba va uyushgan jamiyatlariga tegishli aksiyalar;
  
• 
  Xususiy kapitaldagi zaxiralar mohiyati va maqsadlari bayoni.
  
• 
  Majburiyatlarda aksiyadorlar yig‘ilishida rasman ma'qullanmagan dividendlarni (daromad) to‘lash uchun summalarning mavjudligi.