Тошкент молия институти с. С

Рақамли банкинг банк ва унинг мижозлари мулоқотининг янги ривожланиш босқичи болиб, у молиявий ҳизматлар секторидаги инновацияларни ҳамда бу соҳадаги рақамли, информатион ва технологик стратегияларни ўз ичига қамраб олади. Бу ҳақда илк бора Миcрософт Моней деб номланган интернет банкинг технологияси яратилган пайтда гапирилган эди. Дигитал Банк Репорт доирасида ўтказилган илмий изланишлар доирасида келтирилган маълумотларга кўра, жаҳон миқёсидаги 70% молиявий муассасалар рақамли банкингни ўзларининг стратегик
приоритетларидан бири деб ҳисоблаганлар. Рақамли банкинг бўйича замонавий ишланмаларни таҳлил қилган ҳолда бу соҳадаги энг асосий йўналишларни кўрсатишимиз мумкин:

• 
  Пул маблағларини ювиш (легаллаштирш) нинг олдини олишга мўлажалланган жараёнларни автоматлаштирш;
  
• 
  Административ масалаларни ҳал қилишда чат-ботлардан фойдаланиш;
  
• 
  Виртуал ходимлар томонидан амалга оширилаётган амалларнинг ҳавфсизлик қоидаларига риоя қилинишини бошқариш;
  
• 
  Банкоматларга ўрнатилган компъютерлашган кўриш тизимларидан фойдаланиш;
  
• 
  Мижознинг ишончлилиги рейтингини автоматик равишда аниқлаш технологиясини тадбиқ қилиш.
  

Банк ҳизматлари инсон рақамли ҳаётининг деярли барча соҳаларида ҳам мавжуд. Бу соҳаларга мисол қилиб, мобил қурилмаларни, ижтимоий сайтларни, электрон тўловларни ва пул ўтказмаларини, интернет-нарсаларни, пул депозитларини ва бошқаларни киритишимиз мумкин. Ҳозирги даврда банк ва мижознинг ўзаро мулоқоти бутунлай янги – интерактив тусга кириб, рақамли фикрлаш тушунчаси ҳам пайдо бўлди. Тҳе Миллениал Дисруптион Индех нинг маърузасида ҳам бу ҳолат тасдиқланади:

• 
  68% респондентлар беш йилдан сўнг пуллар билан ишлаш бутунлай бошқача бўлишига ишонадилар;
  
• 
  33% респондентлар беш йил давомида уларга банкка боориш керак бўламйди деб ҳисоблайдилар;
  
• 
  70% респондентлар эса беш йилдан сўнг маҳсулот ва ҳизматларга бўлган тўлов усули тўлиқ ўзгаради деб ишонадилар;
  
• 
  Салкам 50% респондентлар банкларнинг ишлаш принстипи тубдан ўзгаради деб ҳисоблайдилар.
  

Юқорилардан келиб чиққан ҳолда, рақамли иқтисодиёт шароитларида банкларнинг ҳавфсиз ва тўхтовсиз ишлашини таъминлаш бўйича қуйидаги тадбирларни ҳулоса сифатида келтиришимиз мумкин:

1. 
   Рақамли иқтисодиётга ўтиш шароитларида кредит ташкилотларининг иқтисодий ҳавфсизлик даражасини ошириш энг биринчи навбатдаги ишлардан биридир;
   
2. 
   Рақамли банкинг банк иқтисодий ҳавфсизлиги тизимида зарурий элементлардан бири бўлиб қолади;
   
3. 
   Рақамли банкинг – молиявий секторнинг ривожланиш йўналиши бўлиб, замонавий аналитика воситасида турли ҳилдаги чакана банк ҳизматларининг рақамли трансформациясига олиб келади, турли даражадаги кредит ташкилотлари орасидаги ҳамкорликни ривожлантиради ва энг янги илғор технологиялар ва рақамли инновацияларнинг банк секторига кириб келишига сабаб бўлади.
   

3.