Toshkent moliya instituti "pensiya ishi" kafedrasi "ijtimoiy ta


-jadval   Yevropa Ittifoqi mamlakatlarida pensiya ta’minoti tizimiga davlat



Download 2,49 Mb.
Pdf ko'rish
bet85/180
Sana11.01.2022
Hajmi2,49 Mb.
#350885
1   ...   81   82   83   84   85   86   87   88   ...   180
Bog'liq
Ijtimoiy taminot

10.2-jadval
 
Yevropa Ittifoqi mamlakatlarida pensiya ta’minoti tizimiga davlat
 
xarajatlari
4
 (YaIMga nisbatan foizda) 
 
t/r
 
Mamlakat
 
2010
 
2015
 
2020
 
2030
 
2040
 
2050
 
2060
 
1. 
Avstriya 
14,1 
14,4 
15,1 
16,7 
16,5 
16,4 
16,1 
2. 
Belgiya 
11,0 
11,9 
13,1 
15,5 
16,5 
16,7 
16,6 
3. 
Chexiya 
9,1 
8,6 
8,7 
8,9 
9,7 
11,0 
11,8 
4. 
Daniya 
10,1 
10,4 
10,8 
10,7 
10,3 
9,6 
9,5 
5. 
Estoniya 
8,9 
7,8 
7,7 
8,2 
8,1 
8,0 
7,7 
6. 
Finlyandiya 
12,0 
12,8 
14,0 
15,6 
15,2 
14,9 
15,2 
7. 
Fransiya 
14,6 
14,4 
14,4 
14,9 
15,2 
15,1 
15,1 
8. 
Germaniya 
10,8 
10,5 
10,9 
12,0 
12,7 
13,0 
13,4 
9. 
Gretsiya 
13,6 
14,1 
13,7 
14,1 
14,9 
15,4 
14,6 
10. 
Vengriya 
11,9 
11,9 
11,5 
11,1 
12,1 
13,5 
14,7 
11. 
Irlandiya 
7,5 
8,3 
9,0 
9,0 
10,0 
11,4 
11,7 
12. 
Italiya 
15,3 
14,9 
14,5 
14,5 
15,6 
15,7 
14,4 
13. 
Lyuksenburg 
9,2 
9,9 
10,8 
14,0 
16,5 
18,1 
18,6 
14. 
Niderlandiya 
6,8 
6,8 
7,4 
9,1 
10,4 
10,4 
10,4 
                                           
1
 Хмыз  О.В.  Пенсионная  реформа  и  демографическая ситуация//Финансы и кредит. – Москва, 2008. -
№30(318). – С.54-61. 
2
 Dynamic Social Security for Europe: A social model for recovery and growth // Social Policy Highlight. Geneva: 
International social security association, 2010. - № 11. - P. 2. 
3
 Eurostat regional yearbook 2014.  P. 30. 
4
 Недосекин  А.,  Могилко  С..  Реформирование  системы  пенсионного обеспечения:  мировой  опыт:  
http://pensionreform.ru/58599    -  интернет  манбаси асосида тайёрланган. 


15. 
Polsha 
11,8 
10,7 
10,9 
10,9 
10,3 
10,0 
9,6 
16. 
Portugaliya 
12,5 
13,3 
13,5 
13,2 
13,1 
13,1 
12,7 
17. 
Slovakiya 
8,0 
8,1 
8,6 
9,5 
10,6 
12,2 
13,2 
18. 
Sloveniya 
11,2 
11,8 
12,2 
13,3 
15,8 
17,9 
18,3 
19. 
Ispaniya 
10,1 
10,4 
10,6 
10,6 
12,3 
14,0 
13,7 
20. 
Shvetsiya 
9,6 
9,7 
9,6 
10,1 
10,2 
9,9 
10,2 
21. 
B.Britaniya 
7,7 
7,4 
7,0 
7,7 
8,2 
8,2 
9,2 
22. 
Yevropa 
Ittifoqi 
10,8 
10,9 
11,1 
11,9 
12,6 
13,1 
13,2 
 
Pensiya  ta’minoti  tizimida  pensiya  yoshini  oshirish  orqali  ba’zi  muammolarni  hal  etish 
tendentsiyalari  EI  mamlakatlarida  kuzatilmoqda.  Xususan,  Frantsiya  quyi  palatasi  tomonidan 
tasdiqlangan  pensiya  islohotlarida  pensiya  yoshi  2018  yilga  borib  60  dan  62  ga  oshirilishi 
belgilandi. Bu bilan esa, to‘liq pensiya olish huquqi 65 dan 67 ga yetkaziladi
1

1960-2000 yillar mobaynida Yevropa Ittifoqida o‘rtacha umr ko‘rish davomiyligi 4 yilga 
uzaygan bo‘lsa, 2060 yilgacha bo‘lgan davrda ushbu ko‘rsatkich erkaklarda 8,5 yilni, ayollarda 
6,9 yilni tashkil etadi. Shuningdek, tug‘ilishlar soni har bir ayolga to‘g‘ri keluvchi 2,1 ta tug‘ilish 
mezonidan  ham  kam  bo‘lmoqda.  Masalan,  ushbu  ko‘rsatkichning  eng  yuqori  darajasi 
Frantsiyada 2,0 ni tashkil etmoqda. EI bo‘yicha o‘rtacha ko‘rsatkich esa 1,4 bo‘lmoqda.  
EI mamlakatlarida yuzaga kelayotgan bu kabi murakkabliklar ijtimoiy sohada moliyaviy 
qiyinchiliklarni  yuzaga kelishiga ta’sir etmoqda. Bu esa o‘z o‘rnida, pensiya ta’minoti tizimiga 
davlat  xarajatlari  hajmini  oshishiga  olib  kelmoqda  (-jadvalga  qarang).  Xususan,  pensiya 
yoshidagi  aholining  jamiga  nisbatan  ulushi  oshayotganligi  tizimda  nobarqarorlik  omilini  aks 
ettirsa, ikkinchi tomondan yoshi katta aholining tibbiy xizmatlarga bo‘lgan ehtiyoji 2 barobardan 
ziyod  oshadi.  Bu  esa,  ijtimoiy  sohaning  rivojlanishida  kompleks  moliyaviy  islohotlarni  talab 
etadi. 
Yuqorida  bayonqilinganlardan  xulosa  qilgan  holda  shuni  ta’kidlash  kerakki,  pensiya 
ta’minoti  tizimida  islohotlarni  amalga  oshirishda  belgilanadigan  pensiya  yoshi  eng  muhim 
ko‘rsatkichlardan biridir. Bozor iqtisodiyotining rivojlanishi bilan ushbu tizimda o‘tkaziladigan 
islohotlarga  nisbatan  aholining  sezuvchanligi  oshib  boradi.  Shu  nuqtai  nazardan,  ijtimoiy 
himoyaning  mazkur  yo‘nalishida  yangi  metodologik  uslublardan  foydalanish  yoki  qo‘shimcha 
ijtimoiy himoya mexanizmlarini joriy etish zarurati tug‘iladi. 
Pensiya  ta’minoti  tizimida  islohotlarni  amalga  oshirishda  quyidagi  omillarga  e’tiborni 
qaratish maqsadga muvofiq, deb hisoblaymiz. 
1.
 
Pensiya ta’minoti bilan qamrab olish ko‘rsatkichlari (qamrov ko‘rsatkichi). 
2.
 
Pensiya  ta’minoti  to‘lovlarining  moslashuvchanligi  (inflyatsiya  va  sotib  olish 
qobiliyatini inobatga olgan holda). 
3.
 
Pensiya  fondlariga  badallarni  to‘lovchilarning  ulushlariga  mos  ravishda  to‘lovlarni 
amalga oshirish. 
4.
 
Pensiya  ta’minoti  tizimida  daromadlar  olishni  diversifikatsiyalash  (davlat  va  xususiy 
sug‘urtaviy). 
O’zbekistonda pensiya ta’minoti tizimining majburiy shakllari amal qiladi. Bunda davlat 
pensiya  ta’minoti  va  fuqarolarning  jamg‘arib  boriladigan  pensiya  ta’minoti  institutlarini  qayd 
etish zarur. Davlat pensiya ta’minotiga ish haqiga ega bo‘lgan fuqarolar tomonidan to‘lanadigan 
majburiy sug‘urta badali stavkasini optimal darajada belgilashda xalqaro tajribadan foydalanish 
muhim.  Bunda  mavjud  muammolarning  yuzaga  kelish  shart-sharoitlari  va  omillarini  inobatga 
olib  qo‘shimcha  chora-tadbirlarni  joriy  etish  lozim.  Boshqacha  aytganda,  pensiya  ta’minoti 
tizimini aholini qamrab olish darajasi ko‘rsatkichlarini rivojlantirish dolzarblik kasb etadi. 

Download 2,49 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   81   82   83   84   85   86   87   88   ...   180




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish