Toshkent moliya instituti "moliya" kafedrasi "davlat byudjeti"

2010 yil 
Tajriba tariqasida davlat byudjetining bojxona orqali tushuvchi 
daromadlari ijrosi g‗aznachilik orqali amalga oshirila boshladi 
O‗zR Prezidentining ―2010 yilgi asosiy makroiqtisodiy 
ko‗rsatkichlari va davlat byudjeti parametrlari to‗g‗risida‖gi 
2009 yil 22 dekabr PQ-1245-son qarori 
2011 yil 
Davlat xaridlari bo‗yicha hukumat komissiyasining ishchi organi O‗zR 
MV G‗aznachiligi deb belgilandi. 
O‗zR Prezidentining ―Davlat xaridlari tizimini muqobillashtirish 
va ularga kichik biznes subyektlarini jalb qilishni kengaytirish 
to‗g‗risida‖gi PQ-1475-sonli qarori (17.02.2011) 
2012 yil 
Davlat byudjetining daromadlari va xarajatlari G‗aznachilikning 
Yagona g‗azna hisobvarag‗idan amalga oshirila boshlandi 
Tegishli normativ-huquqiy hujjatlar asosida 

---

150 

 
2012 yilning 1 yanvaridan 
boshlab O‗zbekiston Respublikasi ―Davlat 
byudjetining g‗azna ijrosi to‗g‗risida‖gi qonuni talablaridan kelib chiqib, Davlat 
byudjetining daromadlari va xarajatlari G‗aznachilikning Yagona g‗azna 
hisobvarag‗idan amalga oshirila boshlandi. Yuridik va jismoniy shaxslar 
tomonidan davlat byudjetiga o‗tkaziladigan soliqlar va majburiy to‗lovlar banklar 
tomonidan qabul qilinadigan va belgilangan tartibda 23402-, 23403-, 23407-, 
23409-, 20207-, 20205- va 23411-sonli balans hisobraqamlarda ochilgan shaxsiy 
hisobraqamlarga (ShHR) kirim qilinadigan va ular hisobidan tegishli byudjetlar va 
davlat maqsadli jamg‗armalari hisobiga belgilangan miqdorlarda ajratmalar amalga 
oshiriladigan tartib joriy etildi. 
Moliya vazirligi G‗aznachiligi davlat moliyasini samarali boshqarish uchun 
ham, undan oqilona foydalanilishi ustidan qat‘iy nazoratni ta‘minlash uchun ham 
mustahkam zamin yaratdi. Buni esa quyidagicha izohlash mumkin: 
Birinchidan,
g‗aznachilik davlat byudjetining ijrosi jarayonida yuzaga 
keladigan daromad va barcha harajatlarni yagona g‗azna hisobraqamidan amalga 
oshiradi. Mablag‗larning Yagona g‗azna hisobraqamiga soliq va soliq bo‗lmagan 
daromadlar ko‗rinishida kelib tushishi moliyaviy resurslarni operativ boshqarish va 
davlat byudjeti xarajatlarini o‗z vaqtida to‗lash uchun barqaror asos yaratadi. 
Ikkinchidan,
dastlabki nazoratni amalga oshirish uchun sharoit yuzaga 
keladi, ya‘ni majburiyatlarni qabul qilish jarayoni boshlanadi, bunda byudjet 
tashkiloti tomonidan smetada ko‗zda tutilgan mablag‗lar doirasida kelajakda 
moliyaviy xarajatlarni amalga oshirish bo‗yicha majburiyatlar g‗aznachilik 
organlarida ro‗yxatdan o‗tkaziladi va shu asosda mablag‗larning maqsadli 
harakatini ta‘minlash uchun zamin yaratiladi. 
Xulosa qilib aytganda, mamlakatimizda davlat moliyasi tizimini isloh qilish 
jarayonida amalga oshirilayotgan har bir o‗zgarishlar natijasida pirovard maqsad 
ko‗zlanib ish yuritilmoqda.