Toshkent moliya instituti mikroiqtisodiy

AD = S + I + G + X„.

Baholar darajasi va talab qilingan milliy mahsulot hajmi o‘rtasidagi bog‘liqlikni ifoda etuvchi chiziq yalpi talab egri chizigM deb ataladi. Buni rasm ko‘rinishida tasvirlash mumkin (1-rasm).

1-rasmdan ko‘rinib turibdiki, yalpi talab egri chizigM doimo pastga yoki o‘ngga suriladi.

P

1. 
   rasm. Yalpi talab egri chizig‘i
   

Bunday surilishning sababi har xil. Ma’lumki, alohida olingan tovarlar bozorida talab egri chizigMning surilishiga asosan daromad samarasi va o‘rinbosar tovarlar sabab boMadi. Ayrim tovarlarning bahosi pasayganda, iste’molchilaming pul daromadlari ko‘proq mahsulot sotib olish imkonini beradi (daromad samarasi). Shuningdek, baho pasayganda iste’molchi ushbu tovami ko‘proq boshqa sotib oladi, chunki u boshqa tovarlarga nisbatan arzonroq boMadi (o‘mini bosadigan tovarlar).

Milliy bozorda AD-egri chizigMning trayektoriyasini, ya’ni uning quyiga egilganligini, avvalo pulning miqdoriy nazariyasi tenglamasi yordamida izohlash mumkin: