Toshkent moliya instituti "menejmet" kafedrasi "menejment"

Marketing harakatlarini boshqarish 

Demak  marketologlar  o`zlarini  maxsulot  sotuvchi  sifatida  ko`rsalar 

xaridorlar  esa  o`zlarini  qimmatli  narsa  sotib  oluvchi  yoki  muammolariga  yechim 

izlovchi  sifatida  ko`radilar.  Shuningdek  xaridorlar  maxsulotlarning  faqat 

---

175 

 

narxigagina  qiziqib  qollmasdan  balki  uning  umumiy  bahosiga  undan  qanday  qilib 

foydalanishga  va  undan  qanday  halos  bo`la  olishga  ham  e`tabor  qaratadilar. 

Xaridorlar  maxsulot  va  xizmatlarning  iloji  boricha  qulay  tarzda  bo`lishlarini 

xohlaydilar. Marketologlar  4C  va 4P ustida  yaxshilab  bosh qotirgandan so`nggina 

4P, 4C ni ko`rishlari mumkin. 

Marketingni  boshqarishda  marketingga  yaxshi  bo`lish  bilan  birgalikda 

kompaniyalar  boshqaruv  tuzilishiga  ham  e`tibor  qaratishlari  shart.  Marketingni 

boshqarish  jarayoni  24-rasmda  ko‘rsatilganidek  4  ta  marketing  boshqaruvi 

vazifalarini talab etadi: ular tahlil qilish, rejalashtirish,ijrosini ta‘minlash va nazorat 

qilishdan  iborat.  Kompaniya  birinchi  navbatda  kompaniya  miqiyosida  strategic 

rejalar tuzadi va keyin ularni marketing va boshqa rejalarni har bir bo‘lim mahsulot 

va  Tovar  uchun  tushuntirib  beradi.  Nazorat  qilish  marketing  faoliyat  turining 

natijalarini  baxolash,  o`lchash  hamda  kerk  bo`lmaganda  to`gri  harakat  qilishdan 

iboratdir.  Nixoyat,  marketing  taxlillari  boshqa  barcha  marketing  faoliyat  turlari 

uchun kerak bo`lgan ne`matlar va baholashlar bilan ta`minlaydi.