Moliyaviy hisobot shakllari va ularning axborotliligi
Hisobot shakllari
Buxgalteriya
balansi
Foyda va zarar
haqida hisobot
Kapital
to‘g‘risidagi
hisobot
Pul oqimi
to‘g ‘risidagi
hisobot
Iqtisodiy resurslar
haqidagi, likvidlik
va to ‘lovga
qobillik haqidagi,
korxonaning
o ‘zgarishlarga
ko‘nikish
qobiliyatini
baholash
to‘g ‘risidagi
axborotlarni
olishga imkon
beradi
Resurslar bazasi
yuzasidan pul
oqimlarining ijobiy
saldosini, faoliyat
natijasi va
rentabellik
haqidagi
axborotlarni beradi
Korxonaning
operatsion,
moliyaviy va
investitsion
faoliyat natijasini
baholashga,
korxonaning pul
ishlab topish
qobiliyati, ushbu
mablag'larga
korxonaning
zaruriyatini
baholashga imkon
beradi
Korxonaning sof
aktivlar qiymatini
baholashga,
to'lovga qobillik
va likvidlikni
baholashga, pul
mablagiarini
samarali
boshqarish
to ^ risid a g i
axborotlarni olish
imkonini beradi
Xalqaro standartlar bo‘yicha tuziladigan moliyaviy hisobotga doir
talablar moliyaviy hisobotning xalqaro standartlarida belgilanadi.
Buxgalteriya hisobi subyekti moliyaviy hisobotni tuzishda mustaqil
balansga ajratilgan o‘z vakolatxonalarining, filiallarining va boshqa
tarkibiy bo‘linmalarining buxgalteriya balanslarini hamda boshqa
hisobot shakllarini kiritishi kerak.
Moliyaviy hisobot hisobot yili boshidan ortib boruvchi yakun bilan
tuziladi.
Byudjet tashkilotlarining moliyaviy hisoboti byudjet to ‘g‘risidagi
qonun hujjatlariga muvofiq tuziladi va taqdim etiladi.
124
Moliyaviy
hisobotning
tarkibi
va
mazmuni
0 ‘zbekiston
Respublikasi Moliya vazirligi tomonidan belgilanadi.
Banklar va boshqa kredit tashkilotlari moliyaviy hisobotining
tarkibi hamda mazmuni O'zbekiston Respublikasi Markaziy banki
tomonidan belgilanadi.
Asosiy xo‘jalik jamiyati bo‘lgan va shu’ba xo‘jalik jamiyatlariga,
o‘z nazorati ostidagi tashkilotlarga ega buxgalteriya hisobi subyekti
konsolidatsiyalashgan moliyaviy hisobotni tuzadi.
Konsolidatsiyalashgan
moliyaviy
hisobotni
tuzish
tartibi,
shuningdek, asosiy xo‘jalik jamiyatining nazorati ostidagi tashkilotlarga
qo‘yiladigan talablar buxgalteriya hisobi standartlari bilan belgilanadi.
Moliyaviy hisobot quyidagilarga taqdim etiladi:
■ davlat soliq xizmati organlariga;
■ ta’sis hujjatlariga muvofiq mulkdorlarga;
■ davlat statistika organlariga;
■ qonun hujjatlariga muvofiq boshqa organlarga.
Moliyaviy hisobot elektron hujjat tarzida taqdim etilishi mumkin.
Moliyaviy hisobot yilning har choragida taqdim etiladi. Kichik
korxonalar va mikrofirmalar buxgalteriya balansidan hamda moliyaviy
natijalar to‘g4risidagi hisobotdan iborat, faqat yillik moliyaviy hisobotni
taqdim etadi.
Xo‘jalik yurituvchi subyektlaming yillik moliyaviy hisoboti
manfaatdor banklar, birjalar, investorlar, kreditorlar, shuningdek, qonun
hujjatlariga muvofiq boshqa shaxslar uchun ochiqdir.
Aksiyadorlik jamiyatlari,
shuningdek,
sug‘urta
tashkilotlari,
banklar, jamoat fondlari va qonun hujjatlariga muvofiq boshqa
tashkilotlar har yilgi moliyaviy hisobotni aksiyadorlaming yoki
buxgalteriya hisobi subyekti boshqa yuqori boshqaruv organining yillik
umumiy yig‘ilishi o4kaziladigan sanadan kamida ikki hafta oldin
auditorlik xulosasi bilan birga e’lon qilishi shart.
Buxgalteriya hisobi barcha xo‘jalik operatsiyalarini yaxlit, uzluksiz,
hujjatlar asosida hisobga olish yo‘li bilan buxgalteriya axborotini
yig'ish, qayd etish va umumlashtirishning tartibga solingan tizimidan,
125
shuningdek, u asosida moliyaviy va boshqa hisobotni tuzishdan
iboratdir.
Boshlang'ich hisob hujjatlariga asoslangan, buxgalteriya hisobi
reestrlarida,
moliyaviy
hisobotlarda,
tushuntirishlarda
hamda
buxgalteriya hisobini tashkil etish va yuritish bilan bogcliq boshqa
hujjatlarda aks ettiriladigan buxgalteriya hisobi obyektlari haqidagi
qayta ishlangan m a’lumotlar -
Do'stlaringiz bilan baham: |