Toshkent moliya instituti m. Y. Raximov, N. N. Kalandarova moliyaviy tahlil



Download 6,82 Mb.
bet195/296
Sana20.06.2022
Hajmi6,82 Mb.
#684425
1   ...   191   192   193   194   195   196   197   198   ...   296
Bog'liq
Moliyaviy tahlil darslik 2020-2021

Soliqlar, to‘lovlar, yig‘imlar
X7







Sof foyda
X8

Ishlab chiqarish xarajatlarini o‘zgaruvchan va o‘zgarmas xarajatlarga tarkiblashdan maqsad shuki, bu xarajatlarni yuzaga chiqish shakli, o‘rni va javobgarlik markazlari bo‘yicha hisobga olish hamda xarajatlarni maqsadli boshqarish imkonini beradi. Afsuski, ishlab chiqarish xarajatlarini o‘zgaruvchan va o‘zgarmas xarajatlariga tarkiblashda ishlab chiqarish va davr xarajatlariga bir xil mazmunda qarashmoqda. Vaholanki, bu tarkib xarajatlarning har ikkala guruhiga nisbatan ham tarkiblanishi to‘g‘ri deb qaraladi.
Mahsulot sotishdan olingan tushumni hisoblashda “Buxgalteriya hisobi to‘g‘risidagi” (eski tahriri, 1996-yil) Qonunni qabul qilinishi va amaliyotga kiritilishi bilan kassali usuldan hisobga olish usuliga o‘tish belgilandi. Buni bevosita hisobning barcha o‘zgaruvchi birliklarini o‘z ichiga oluvchi korxona hisob siyosatining o‘zgarishi bilan xarakterlash mumkin. Demak, marjinal foyda kontributsiyasiga ta’sir etuvchi asosiy birliklardan biri bu – korxona hisob siyosatining o‘zgarishidir.
Kassali usuldan hisobga olish usuliga o‘tilishi marjinal foyda, yalpi summasini oshiradi. Lekin keyingi davrlar bo‘yicha uning realligini ta’minlash vazifasi qo‘yiladi.

Marjinal foyda va uning omilli tahlili hisob-kitoblari



Ko‘rsatkichlar

O‘tgan yil

Hisobot yili shartli

Hisobot yili

Mahsulot sotishdan yalpi tushum

Mo‘*Bo‘


Mx*Bo‘

Mx*Bx

Sotilgan mahsulotni ishlab chiqarish tannarxida o‘zgaruvchan xarajatlar

Mo‘*O‘o‘

Mx*O‘o‘

Mx*O‘x

Marjinal foyda

Mo‘(Bo‘-O‘o‘)

Mx(Bo‘-O‘o‘)

Mx(Bx-O‘x)

Sotilgan mahsulot tannarxida o‘zgarmas xarajatlar

Do‘

Dx

Dx

Mahsulot sotishdan sof foyda

Mo‘(Bo‘-O‘o‘)-Do‘

Mx(Bo‘-O‘o‘)-Dx

Mx(Bx-O‘x)-Dx

Belgilar izohi:


Mo‘, Mx – o‘tgan yil (Mo‘) va hisobot yilidagi (Mx) haqiqatda ishlab chiqarilgan mahsulotlar miqdori;
Bo‘, Bx – o‘tgan yil (Bo‘) va hisobot yilidagi (Bx) sotilgan mahsulotlar birlik bahosi;
O‘o‘, O‘x - o‘tgan yil (O‘o‘) va hisobot yilida (O‘x) mahsulotlar birligiga o‘zgaruvchan xarajatlar;
Do‘, Dx – o‘tgan yil (Do‘) va hisobot yilida (Dx) jami o‘zgaruvchan xarajatlar.
Yuqoridagi bog‘lanishlardan marjinal foyda va uning o‘zgarishiga ta’sir etuvchi omillarni ham hisob-kitob qilish mumkin. Marjinal foyda ko‘rsatkichi va uning o‘zgarishiga ta’sir etuvchi, hisob-kitob qilinadigan omillarga mahsulotlar miqdori, birlik bahosi va bir birlikka o‘zgaruvchan xarajatlar o‘zgarishi ta’siri kiradi.
1. Marjinal foyda va uning o‘zgarishiga mahsulot miqdorini o‘zgarishi ta’sirini topish uchun quyidagi bog‘lanishdan foydalaniladi;

Download 6,82 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   191   192   193   194   195   196   197   198   ...   296




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish