Toshkent moliya instituti m. Y. Raximov, N. N. Kalandarova moliyaviy tahlil

Moliyaviy barqarorlikning uzoq muddatli va joriy aktivlar bilan bog‘liq ko‘rsatkichlari

Koeffitsiyentlar	Aniqlanishi	Belgilar izohi
Joriy aktivlarning o‘z va qarz mablag‘lari hisobiga manbalanish koeffitsiyenti (sof oborot aktivlar)	(O‘MM+UMKQ-UMA)/JA	UMKQ – Uzoq muddatli kreditlar va qarzlar UMA – Uzoq muddatli aktivlar
Joriy aktivlarni joriy majburiyatlarga nisbati koeffitsiyenti (umumiy to‘lovga qobillik)	JA/JM	JM – Joriy majburiyatlar JA – Joriy aktivlar
Joriy majburiyatlarning joriy aktivlarga nisbati koeffitsiyenti	JM/JA	JM – Joriy majburiyatlar JA – Joriy aktivlar
Joriy aktivlarning o‘z mablag‘lari manbasi bilan qoplanish koeffitsiyenti	O‘MM/JA
O‘z mablag‘lari va uzoq muddatli jalb qilingan mablag‘larni zaxira, xarajatlarni qoplash koeffitsiyenti	(O‘MM+UMKQ-UMA)/ZX	ZX – Zaxira va xarajatlar
Uzoq muddatli aktivlarning o‘z mablag‘lari va uzoq muddatli qarzga olingan mablag‘lari bilan manbalanish koeffitsiyenti	(O‘MM+UMKQ)/UMA	UMKQ – uzoq muddatli kreditlar va qarzlar

Korxonalar moliyaviy barqarorligiga baho berishda avtonomiya, moliyaviy qaramlik, o‘z va qarz mablag‘lari nisbati, o‘z aylanma mablag‘lari bilan ta’minlanganlik, manyovrlik, xususiy kapitalning jamlanish koeffitsiyentlariga muhim ahamiyat qaratiladi.

Xalqaro amaliyotda moliyaviy barqarorlikning muhim ko‘rsatkichlari qatoriga: avtonomiya koeffitsiyenti; kapitallashuv koeffitsiyenti (sapitalization ratio); aktivlarni qoplash koeffitsiyenti (asset coverage ratio); investitsiyalarni qoplanish koeffitsiyenti; foizlarni qoplash koeffitsiyenti (Interest coverage ratio); moliyaviy qaramlik koeffitsiyenti (Debt ratio); majburiyatlarning EBITDA ga nisbati koeffitsiyentlari kiradi. Mazmun jihatdan ularning qiyosiy farqlanishi amaldagi tartiblardan farqlanmaydi. Shu bilan birga, bugungi kunda moliyaviy hisobotlarni xalqaro standartlariga o‘tilishi yoki ularga transformatsiyalash amaliyotining joriy etilishi bilan aniqlanadigan moliyaviy barqarorlik ko‘rsatkichlarining bir xil shakliga ham o‘tilmoqda.