Ko‘rsatkichlar nomi
|
O‘tgan yil
|
Hisobot yili
|
Farqi, (+,-)
|
O‘sishi, %
|
A
|
2
|
3
|
4
|
5
|
Mahsulot (ish va xizmat)larni sotishdan sof tushum (satr 010)
|
3 362 225 550
|
5 180 801 340
|
1 818 575 790
|
154.0
|
Sotilgan mahsulot (ish va xizmat)larning tannarxi (satr 020)
|
2 474 622 038
|
3 191 287 162
|
716 665 124
|
128.9
|
Mahsulot (ish va xizmat)larni sotishning yalpi foydasi (zarari) (satr 010-020)
|
887 603 512
|
1 989 514 178
|
1 131 910 666
|
224.2
|
Asosiy faoliyatning foydasi (zarari) (satr 030-040+090)
|
454 607 646
|
1 415 400 093
|
960 792 447
|
3.12
|
Umumxo‘jalik faoliyatining foydasi (zarari) (satr 100+110-170)
|
564 672 426
|
1 088 734 205
|
524 061 779
|
192.9
|
Foyda solig‘ini to‘lagunga qadar foyda (zarar) (satr 220+/-230)
|
564 672 426
|
1 088 734 205
|
524 061 779
|
192.9
|
Hisobot davrining sof foydasi (zarari) (satr 240-250-260)
|
507 693 607
|
974 038 284
|
466 344 677
|
192.1
|
Aktivlarninng o‘rtacha yillik qiymati
|
13 198 104 658
|
24 276 893 065
|
11 078 788 407
|
183.9
|
Joriy aktivlarning o‘rtacha yillik qiymati
|
2 978 372 713
|
11 683 693 105
|
8 705 320 392
|
392.3
|
Uzoq muddatli aktivlarning o‘rtacha yillik qiymati
|
10 219 731 945
|
12 593 199 960
|
2 373 468 015
|
123.2
|
Asosiy vositalarning o‘rtacha yillik qiymati
|
7 104 110 120
|
10 452 934 960
|
3 348 824 840
|
147.1
|
Aylanma aktivlarning o‘rtacha yillik qiymati
|
819 530 511
|
1 047 437 972
|
227 907 461
|
127.8
|
O‘z mablag‘larining o‘rtacha yillik qiymati
|
7 745 794 466
|
10 124 233 076
|
2 378 438 610
|
130.7
|
Qarz kapitalining o‘rtacha yillik qiymati
|
5 452 310 192
|
14 152 659 989
|
8 700 349 797
|
256.0
|
Investitsiyalangan kapitalning o‘rtacha yillik qiymati
|
614 384 306
|
828 202 670
|
213 818 364
|
135.0
|
Xodimlarga va ular nomidan qilingan xarajatlar
|
895 236 214
|
1 218 850 312
|
323 614 098
|
136.1
|
Aktivlarning rentabelligi, %
|
3.8
|
4.0
|
0.2
|
105.2
|
Joriy aktivlarning rentabelligi, %
|
17.0
|
8.3
|
-8.7
|
48.8
|
Uzoq muddatli aktivlarning rentabelligi, %
|
4.9
|
7.7
|
2.8
|
157.1
|
Asosiy vositalarning rentabelligi, %
|
7.1
|
9.3
|
2.2
|
131.0
|
Aylanma aktivlarning rentabelligi, %
|
61.9
|
93.0
|
31.1
|
150.2
|
O‘z mablag‘larining rentabelligi, %
|
6.5
|
9.6
|
3.1
|
147.6
|
Qarz kapitalining rentabelligi, %
|
9.2
|
6.8
|
-2.4
|
73.9
|
Investitsiyalangan kapitalning rentabelligi, %
|
82.5
|
117.6
|
35.1
|
142.5
|
Xodimlarga va ular nomidan qilingan xarajatlar rentabelligi, %
|
56.6
|
79.9
|
23.3
|
141.1
|
Sotuv rentabelligi, %
|
26.3
|
38.4
|
12.1
|
146.0
|
Ishlab chiqarish rentabelligi, %
|
35.8
|
62.3
|
26.5
|
174.0
|
Asosiy faoliyat rentabelligi, %
|
13.5
|
27.3
|
13.8
|
202.2
|
Korxonada rentabellik ko‘rsatkichlari va ularning o‘zgarishini o‘tgan yilga nisbatan ijobiy baholash mumkin. Jumladan aktivlarning rentabelligi 0.2 %ga, uzoq muddatli aktivlarning rentabelligi 2.8 %ga, asosiy vositalar rentabelligi 2.2 %ga, ishlab chiqarish zaxiralari rentabelligi 31.1 %ga, o‘z mablag‘lari rentabelligi 3.1 %ga sotuv rentabelligi 12.1 %ga, ishlab chiqarish rentabelligi 26.5 %ga, asosiy faoliyat rentabelligi 13.8 %ga ortgan.
Aniqlanayotgan rentabellik ko‘rsatkichining ta’sir birliklari faoliyat samaradorligi va natijaviyligiga olib keluvchi tashkiliy, texnik, iqtisodiy, mehnatni tashkil etish, marketing, menejment va innovatsion yangiliklarga oid omillarning ta’sirida o‘zgaruvchan va aniq hisob-kitob qilinadigan ko‘rsatkichlarda jamlanuvchi ko‘rsatkichlar tizimi orqali baholanadi.
Ularni rentabellik turlariga muvofiq quyidagi ta’sir birliklarini tarkiblash mumkin.
Rentabellik ko‘rsatkichlari va ularning ta’sir birliklari
Rentabellik ko‘rsatkichlari
|
Ta’sir birliklari
|
Aktivlarning rentabelligi
|
Sof foyda summasining o‘zgarishi
|
Aktivlarning o‘rtacha yillik qiymatining o‘zgarishi
|
Joriy aktivlarning rentabelligi
|
Sof foyda summasining o‘zgarishi
|
Joriy aktivlarning o‘rtacha yillik qiymatining o‘zgarishi
|
Uzoq muddatli aktivlarning rentabelligi
|
Sof foyda summasining o‘zgarishi
|
Uzoq muddatli aktivlarning o‘rtacha yillik qiymatining o‘zgarishi
|
Asosiy vositalarning rentabelligi
|
Sof foyda summasining o‘zgarishi
|
Asosiy vositalarning o‘rtacha yillik qiymatining o‘zgarishi
|
Aylanma aktivlarning rentabelligi
|
Sof foyda summasining o‘zgarishi
|
Aylanma aktivlarning o‘rtacha yillik qiymatining o‘zgarishi
|
O‘z mablag‘larining rentabelligi
|
Sof foyda summasining o‘zgarishi
|
O‘z mablag‘lari o‘rtacha yillik qiymatining o‘zgarishi
|
Qarz kapitalining rentabelligi
|
Sof foyda summasining o‘zgarishi
|
Qarz kapitali o‘rtacha yillik summasining o‘zgarishi
|
Investitsiyalangan kapitalning rentabelligi
|
Sof foyda summasining o‘zgarishi
|
Investitsiyalangan kapital summasining o‘zgarishi
|
Xodimlarga va ular nomidan qilingan xarajatlar rentabelligi
|
Sof foyda summasining o‘zgarishi
|
Xodimlarga va ular nomidan qilingan xarajatlarning o‘zgarishi
|
Sotuv rentabelligi
|
Sotishdan yalpi foyda o‘zgarishi
|
Sotishdan sof tushum o‘zgarishi
|
Ishlab chiqarish rentabelligi
|
Sof foyda o‘zgarishi
|
Asosiy va aylanma kapital o‘zgarishi
|
Omillar ta’siri rentabellikni aniqlash formulasining murakkabligidan kelib chiqib oddiy va murakkab matematik modellari asosida hisob-kitob qilinadi. An’anaviy usullar sifatida ko‘pincha zanjirli bog‘lanish usulidan keng foydalaniladi.
Rentabellik ko‘rsatkichlari va ularning o‘zgarishiga ta’sir etuvchi omillar tahlili (zanjirli usul)
Yillar
|
Rentabellik ko‘rsatkichlari va ularning darajasi
|
Ta’sir birliklari va ta’sir darajasi
|
|
Aktivlarning rentabelligi
|
Sof foyda summasining o‘zgarishi
|
Aktivlarning o‘rtacha yillik qiymatining o‘zgarishi
|
O‘tgan yil
|
3.8
|
3.5
|
-3,3
|
Hisobot yili
|
4.0
|
Farqi (+;-)
|
0.2
|
7.3-3.8
|
4,0-7,3
|
|
Joriy aktivlarning rentabelligi
|
Sof foyda summasining o‘zgarishi
|
Joriy aktivlarning o‘rtacha yillik qiymatining o‘zgarishi
|
O‘tgan yil
|
17.0
|
32,2
|
-40,9
|
Hisobot yili
|
8.3
|
Farqi (+;-)
|
-8.7
|
49,2-17,0
|
8,3-49,2
|
|
Uzoq muddatli aktivlarning rentabelligi
|
Sof foyda summasining o‘zgarishi
|
Uzoq muddatli aktivlarning o‘rtacha yillik qiymatining o‘zgarishi
|
O‘tgan yil
|
4.9
|
4,6
|
-1,8
|
Hisobot yili
|
7.7
|
Farqi (+;-)
|
2.8
|
9,5-4,9
|
7,7-9,5
|
|
Asosiy vositalarning rentabelligi
|
Sof foyda summasining o‘zgarishi
|
Asosiy vositalarning o‘rtacha yillik qiymatining o‘zgarishi
|
O‘tgan yil
|
7.1
|
20,6
|
-18,4
|
Hisobot yili
|
9.3
|
Farqi (+;-)
|
2.2
|
27,7-7,1
|
9,3-27,7
|
|
Aylanma aktivlarning rentabelligi
|
Sof foyda summasining o‘zgarishi
|
Aylanma aktivlarning o‘rtacha yillik qiymatining o‘zgarishi
|
O‘tgan yil
|
61.9
|
57,0
|
-25,9
|
Hisobot yili
|
93.0
|
Farqi (+;-)
|
31.1
|
118,9-61,9
|
93,0-118,9
|
|
O‘z mablag‘larining rentabelligi
|
Sof foyda summasining o‘zgarishi
|
O‘z mablag‘lari o‘rtacha yillik qiymatining o‘zgarishi
|
O‘tgan yil
|
6.5
|
6,0
|
-2,9
|
Hisobot yili
|
9.6
|
Farqi (+;-)
|
3.1
|
12,5-6,5
|
9,6-12,5
|
|
|
Do'stlaringiz bilan baham: |