Тошкент молия институти кредит-иқтисод факультети

Evropa Markaziy banki, Rossiya,  Qozog’iston va O’zbekiston 

Markaziy banklari majburiy zaxira stavkalarining o’rtacha darajasi

20

 

Mamlakatlar  

2005 yil 

2010 yil  

2013 yil  

Evropa Markaziy banki  

2,0  

2,0  

2,0  

Rossiya  

3,0  

2,5  

4,5  

Qozog’iston  

6,0  

2,0  

2,0  

O’zbekiston  

13,3  

12,5  

12,5  

 

Jadval  ma’lumotlariga  e’tibor  qaratadigan  bo’lsak,  majburiy  zaxira 

talabnomalari  turli  xil  davlatlarda  turlicha  va  ular  yillar  davomida  o’zgarish 

tendentsiyasiga  ega.  Evropa  Markaziy  banki  tomonidan  belgilangan  stavka 

2005-2013  yillar  davomida  o’zgarmagan.  Rossiyada  esa  majburiy  zaxira 

normasi  2005-2012  yillar  davomida  1,5  foizli  punktga  oshgan.  Qozog’istonda 

ushbu ko’rsatkich ancha pasayganligini ko’rish mumkin.  

Respublikamizda o’rnatilgan majburiy zaxira normasi 2009 yildan boshlab  

tabaqalashtirildi 

va 

o’rtacha 

12,5 

foizga 

tushdi. 

Shunga 

qaramay 

respublikamizda  majburiy  zaxira  normasi  yuqoriligicha  qolmoqda.  Bu 

mamlakatda  qattiq  pul-kredit  siyosati  yuritilayotganligidan  va  pul  muomalasini 

tartibga solishda asosiy vosita sifatida foydalanilayotlanilganligini ko’rsatadi. 

O’zbekiston  Respublikasi  Markaziy  bankining  majburiy  zaxira  stavkalari 

tijorat  banklarining  kredit  resurslari  miqdoriga  ta’sir  ko’rsatish  orqali 

iqtisodiyotdagi  pul  taklifini  tartibga  solishda  pul-kredit  siyosatining  muhim 

instrumentlaridan biri sifatida qo’llanilmoqda 

                                                 

20

 cbu.uz va sbr.ru.sayti ma’lumotlari. 

---

44