Toshkent moliya instituti korxona iqtisodiyoti va innovasiyalarni boshqarish

Boshqaruv  funksiyalari  ob’ektiv  jihatdan  zarur  va  albatta  qaytariluvchi  xatti-
harakatlar  majmuasi  bo‘lib,  mazmuni  va  yo‘nalish  maqsadlarining  bir  xilligi  tufayli 
birlashib turadi. Boshqaruv funksiyalari butun boshqaruv jarayoni davomida uzluksiz tarzda 
amalga  oshiriladi  hamda  boshqaruv  qarorlarini  qabul  qilish  va  bajarishning  turli 
bosqichlarida turli xil salmoqqa ega bo‘ladi. 
Amaldagi  tasnifga  asosan  boshqaruvning  quyidagi  funksiyalarini  ajratib  ko‘rsatish 
mumkin: 
1. 
Rejalashtirish  –  ishlab  chiqarishni  kengaytirish  va  korxonaning  gullab-
yashnashi uchun ishlab chiqarish maqsadlarini belgilash va uning natijalariga erishish. 
2. 
Istiqbolni  belgilash  (prognozlashtirish)  –  joriy  faoliyatni  samarali  tarzda  olib 
borish  hamda  istiqbolni  ko‘ra  olish  va  boshqaruv  tizimini  istiqbolga    moslashtirish. 
Rejalashtirishdan farqli ravishda prognozlashtirish ehtimollik tavsifiga ega bo‘ladi. 
3. 
Tartibga  solish  –  ishlab  chiqarishni,  jamoani  boshqarishda  belgilangan 
ko‘rsatkichlardan chetga og‘ishlarni to‘g‘rilab borish. 

---

66 
 
4. 
Tashkillashtirish  –  kuch-quvvat  va  vositalarni  ishlab  chiqarish  dasturini 
minimal  xarajatlar  asosida  va  bu  xarajatlarning  yuqori  samaradorligi  orqali  amalga 
oshirishga yo‘naltirish, amaldagi tashkilotchilik tizimini yangi yutuqlarga erishish va yangi 
vazifalarni bajarishga yo‘naltirish. 
5.  Nazorat  –  joriy  ko‘rsatkichlarning  belgilangan  (dasturiy)  vazifa(norma)larga  mos 
kelish darajasini aniqlash. 
6. Hisobga olish – korxonaning ma’lum bir vaqt davomida bajargan ishlariga yakun 
yasash. 
7. Tahlil – ma’lumotlarni yig‘ish, saqlash, qayta ishlash hamda ulardan boshqaruvni 
asoslash va boshqa vazifalari uchun foydalanish.