Toshkent moliya instituti iqtisodiyot nazariyasi

Iqtisodiy resurslar tasnifi

Iqtisodiy resurslar


Moddiy resurslar

Mehnat resurslari


Mehnat (ishchi kuchi) va tadbirkorlik qobiliyatiga ega bo’lgan kishilar

Tabiiy resurslar

Inson tomonidan yaratilgan ishlab chiqarish vositalari

Er, foydali qazilmalar

Kapital

3-chizma.
Har bir resurs undan ishlab chiqarishda foydalanganda ma’lum samara beradi. Resurs keltiradigan natija o’z chegaralariga ega. Har qanday resursdan eng yaxshi, oqilona foydalanilgan taqdirda ham ma’lum chegaradan ortiq mahsulot yaratib bo’lmaydi. Masalan, har qanday yaxshi natijaga erishish uchun harakat qilingan taqdirda ham 1 tonna rudadan - 1 tonna metall olib bo’lmaydi. Insonlarning ham, mashinalarining ham unumdorligi o’z chegarasiga ega. Mavjud resurslardan ma’lum miqdor va turdagina mahsulotlarni ishlab chikarish mumkin.

Zarur resurslarning cheklanganligi ishlab chiqarish imkoniyatlarini ham cheklanishiga olib keladi.

Ishlab chiqarish imkoniyati nima?

Ishlab chiqarish imkoniyati deb, mavjud iqtisodiy resurslardan to’laroq foydalanish evaziga eng ko’p mahsulot ishlab chiqarish tushuniladi. U ishlab chiqarish imkoniyati chegarasini ifodalaydi.

Har bir xo’jalik, oila, korxona, firma, tarmoq, mamlakat o’zining ana shunday imkoniyat chegarasiga ega. Resurslardan foydalanish darajasi turlicha bo’lgani uchun barcha tovarlar bo’yicha ishlab chiqarish imkoniyati chegarasini ko’rsatish qiyin.