1-jadval
Yalpi ichki mahsulotning mulk shakllari bo‘yicha tarkibi
|
Ulushi, %da
|
20010y.
|
2015 y.
|
2020 y.
|
Jami
|
100
|
100
|
100
|
Nodavlat mulk
|
79,3
|
79,4
|
83,6
|
Shu jumladan:
|
|
|
|
Fuqarolar mulki
|
34,1
|
32,4
|
|
Fermer xo‘jaliklari
|
4,0
|
6,5
|
|
Dehqon xo‘jaliklari
|
0,2
|
0,2
|
|
Xo‘jalik birlashmalari
|
24,0
|
24,3
|
|
Qo‘shma korxonalar
|
8,9
|
12,8
|
|
Boshqalar
|
5,1
|
3,2
|
|
Davlat mulki
|
20,7
|
20,6
|
16,4
|
Jadval ma’lumotlari asosida qanday xulosa chiqarish mumkin? Кeyingi yil ma’lumotlari bilan to‘ldiring.
Yalpi ichki mahsulotning mulk shakllari bo‘yicha tarkibi nimani ko‘rsatadi? Fikringizni bayon qiling.
Vаriаnt №22
YaIMni hisoblashga daromadlar bo‘yicha yondashuv
Jahon moliyaviy inqirozining O‘zbekiston iqtisodiyotiga ta‘siri
3-Keys
Ko‘rsatilgan barcha xizmatlar va aholiga pullik xizmatlarning YaIMdagi ulushi
|
O‘lchov birligi
|
2019 y.
|
2020 y.
|
O‘zgari-shi (+, -)
|
Yalpi ichki mahsulot
|
Mlrd. so‘m
|
78764,2
|
96589,8
|
|
Jami ko‘rsatilgan xizmatlar
|
Mlrd. so‘m
|
39382,1
|
50709,6
|
|
Jami ko‘rsatilgan xizmatlar-ning YaIMdagi ulushi
|
% da
|
50,0
|
52.5
|
|
Aholiga pullik xizmatlar
|
Mlrd. so‘m
|
10520,9
|
13614,1
|
|
Aholi jon boshiga
|
So‘m
|
358594
|
457242
|
|
Aholiga pullik xizmatlarning YaIMdagi ulushi
|
% da
|
13,3
|
14,1
|
|
Aholiga pullik xizmatlarning jami xizmatlardagi ulushi
|
% da
|
26,7
|
26,8
|
|
Jadvalni keyingi yil ma’lumotlari bilan to‘ldiring. Yillar davomida ularni o‘zgarishini hisoblang. Iqtisodiyot taraqqiy etgan sayin xizmat ko‘rsatishning ulushi oshib borishini iqtisoqchilar qanday asoslashadi? Sizning o‘zingizni fikringiz qanday? Bunga sabab nima? Izohlab bering
Vаriаnt №23
Yalpi talab tushunchasi va uning tarkibi.
. O‘zbekistonda inqirozga qarshi choralar dasturining mazmuni va ahamiyati.
masala
Mamlakatda o‘rtacha xizmat ko‘rsatishdan kunlik tushum 68 mln. so‘mni tashkil etar edi. Yangi yil bayramidan 15 kun avval tushum kuniga o‘rtacha 2%dan o‘sib borib, 30-dekabrda o‘rtacha 30%ga ortdi. Ayniqsa, chakana savdo umumiy xizmatlarning 80%ini tashkil etishini hisobga oladigan bo‘lsak, o‘sishning asosiy qismi ham chakana savdoga to‘g‘ri keladi.
Savdoning o‘sishi ishlab chiqarish hajmini oshirib, talabga moslashishga undadi. Agar xizmatlarga talabning o‘sishida savdoning ulushi 80% desak, 30-dekabrga kelib kunlik tovar aylanmasi qancha bo‘lganini, hisoblang. Bu holatga ko‘ra, iqtisodiyot siklning yuksalish fazasiga o‘tdi, deb ayta olamizmi?
Mavsumiy, vaqtinchalik tebranishlar sikllardan qanday farqlanadi?
Vаriаnt №24
Yalpi talab miqdoriga ta‘sir etuvchi omillar
Ishsizlik va uning turlari
3-masala
Makroiqtisodiy muvozanatga erishish muammosini grafik orqali quyidagi modellar yordamida ko‘rsatish mumkin:
1) «Кeyns kresti» modeli;
2) «Yalpi talab va yalpi taklif» modeli.
Har ikki model o‘rtasida farq bormi? Fikringizni qanday izohlagan bo‘lar edingiz?
Vаriаnt №25
Yalpi taklif tushunchasi va uning tarkibi
Friksion, tarkibiy va siklik ishsizlik
3-Keys
AQSHda 1929-yili yaratilgan YaMM 103,1 mlrd. dollardan 1933- yilga kelib 55,6 mlrd. dollarga, amortizatsiya 9,9 mlrd. dollardan 7,6 mlrd. dollarga tushdi. Real YaMM 1987-yil baholarida 821,8 mlrd. dollardan 587,1 mlrd. dollarga qisqardi. Inflatsiya darajasi 1933-yili -5,1%ni tashkil etdi. Ishsizlar 1,6 mln. kishidan 12,8 mln. kishiga ko‘paydi. Xususiy investitsiyalar 16,7 mlrd. dollardan 1,6 mlrd. dollargacha qisqardi.
Tushkunlik 1940-yilga kelibgina to‘xtatildi. 1933-yilda 1929-yilga nisbatan YaMM, (joriy va 1987-yil o‘zgarmas narxlarida) amortizatsiya, ishsizlar, investitsiya qanchaga qisqarganini hisoblang. Nima sababdan bu tanglik tarixga «Buyuk depressiya» nomi bilan kirgan? Izohlang.
Vаriаnt №26
Yalpi taklif miqdoriga ta‘sir qiluvchi omillar
texnologik, hududiy, yashirin, turg‘un ishsizlik
3-Masala
Mamlakatda band bo‘lganlar 15 mln. kishi edi. Ishsizlar 3 mln. kishini tashkil etadi. Bir oy o‘tgach 15 mln. ishlab turganlardan 0,5 mln. kishi ishdan bo‘shatildi; mehnat birjasidan rasman ishsiz, deb ro‘yxatdan o‘tgan 1 mln. kishi ish qidirishni to‘xtatdi.
Ishsizlik darajasini, band bo‘lganlar soni, ishsizlar sonini aniqlang.
Vаriаnt №27
Yalpi talab va yalpi taklif o‘rtasidagi muvozanat va uning o‘zgarishi
Ishsizlikning tabiiy darajasi va uni aniqlash
3-Masala
Mamlakatda iqtisodiy faol aholi 11 mln. kishini tashkil etadi. Undan 2 mln. kishi ishlamaydi. Yaratilgan YaIM 16 mlrd. dollarni tashkil etadi.
Agar ishsizlikni tabiiy darajasi mamlakat uchun 5 % ni tashkil etsa, Ouken qonuniga binoan potensial YaIM ni hisoblang. Ishsizlik tufayli qancha YaIM kam yaratilgan?
Ouken qonuni nimani ifodalaydi, koeffitsiyenti-chi? Izohlang.
Vаriаnt №28
Taqchillikning iqtisodiy tabiati va uni bartaraf qilish yo‘llari.
Ishsizlikning iqtisodiy va ijtimoiy oqibatlari
3-Masala
Mamlakatda ishlab chiqarish quvvatlarini ishga solinishining me’yordagi darajasiga nisbatan ish bilan ta’minlanganligi 75% ni tashkil etadi. Iqtisodiyotda potensial YaIM ishlab chiqarish quvvatlarini 90% band bo‘lishiga to‘g‘ri keladi.
Yilning oxiriga kelib yaratilgan mahsulot 600 mlrd. dollarni, ishsizlik iqtisodiy faol aholiga nisbatan 11,5 %ni tashkil etadi. Agar ishlab chiqarish quvvatlari qisqarmagan bo‘lib, Ouken qonuni bo‘yicha hisoblangan koeffitsiyent shu mamlakat uchun ham to‘g‘ri desak:
a). Potensial YaIMni.
b). To‘la bandlik ta’minlanmagani sababli yo‘qotilgan YaIM hajmini potensial YaIM ga nisbatan.
V). Siklli ishsizlik tufayli yo‘qotilgan YaIM hajmini (mlrd. dollar va % da).
g).Ishsizlikni tabiiy darajasini hisoblang.
Vаriаnt №29
Iste‘molning mazmuni va uning turlari
Inflyatsiya va uning kelib chiqish sabablari
3-Keys
Do'stlaringiz bilan baham: |