Toshkent moliya instituti "ijtimoiy fanlar" kafedrasi

 

 

 

234 

 

bugunni  emas,  ertani  kuylashi  lozim,  xalqdan  ortda  qolmasligi,  u  bilan  yonma-yon  ham  turmasligi,  balki 

undan va zamondan bir qadam oldin yurishi kerak. 

San’atning asosiy vazifalari 

Biz imkon qadar tahlildan o‘tkazgan san’atning xususiyatlari va tamoyillari ma’lum ma’noda uning 

asosiy vazifalarini ham belgilab beradi. Endi ana shu vazifalarni qisqacha ko‘rib o‘tishga harakat qilamiz. 

Insoniylashtirish - san’atning dolzarb vazifasi. 

U san’atning deyarli barcha asosiy xususiyatlarini 

va  o‘ziga  xosligini  namoyon  etadi.  Zero,  har  bir  san’at  asari  markazida  inson  turadi.  Insoniylashtirish 

vazifasini  san’at  ham  bevosita,  ham  bilvosita  amalga  oshiradi.  Bevosita  deganimizda,  insonning  badiiy 

qiyofalar shaklida in’ikos ettirilishini nazarda tutamiz. YA’ni qahramonlarning shakli-shamoyili, fe’l-atvori 

va  xatti-harakatlari  asarda  taqdim  etilayotgan  zamonaviy  yoki  tarixiy  voqelikni  insoniylashtiradi,  ularda 

inson  ishtirokini  ta’minlaydi.  Bilvosita  insoniylashtirish  esa,  birinchidan,  san’atkor  vositasida  ro‘y  beradi. 

Bunda to‘g‘ridan-to‘g‘ri inson qiyofasi tasvirlanmagan esa-da, asar hujayrasiga singdirilgan inson ruhi uni 

ichdan nurlantirib, ranginlantirib turadi.  

San’atning  insoniylashtirish  vazifasi  bu  bilan  cheklanmaydi.  U  yana  o‘z  badiiy  qiyofalari, 

manzaralari,  rangi,  ohangi  v.h.  bilan  idrok  etuvchi  qalbini  yumshatadi,  uni  muruvvatli,  shafqatli,  diyonatli 

bo‘lishga  da’vat  etadi.  YA’ni  o‘zining  forig‘lashtirish  qudrati  bilan  odamdagi  hayvoniy  xislatlarni 

yo‘qotishga va uni insoniylashtirishga xizmat qiladi.