Toshkent moliya instituti f. T. Bazarova

Korxona direktori

Ishlab

chiqarish
bo‘yicha

boshqaruvchi

Marketing bo‘yicha boshqaruv-chi

Ta’minot bo‘yicha boshqaruv-chi

Kadrlar bo‘yicha boshqaruv-chi

Moliya

bo‘yicha
boshqaruv-

chi

Marketing

tadqiqotlar

bo‘limi

Yangi

tovarlarni

ishlab chiqish

bo‘limi

Reklama va PR bo‘limi

Sotish (o‘tkazish, savdo) bo‘limi

Marketing bo‘yicha rejalashtirish bo‘limi

4.2-rasm. Korxona marketingini marketing funksiyalari bo‘yicha boshqarishning chiziqli-funksional strukturasi

94

Marketing bo‘limi faoliyatini kadrlar bo‘limi ishi bilan muvofiq-lashtirish marketing xizmati rahbarlariga marketing bo‘yicha yuqori malakali mutaxassislarni aniqlash va jalb etishga yordam beradi. Takliflarni amalga oshiruvchi, suhbat o‘tkazuvchi va ehtimoliy nomzodlarni tanlovchi shaxslar qidirilayotgan odamning kelgusi ishlari tavsifini, uning statusini u tayinlanadigan bo‘limning boshqa xodimlari bilan xizmat bo‘yicha o‘zaro munosabatlarini, uning xizmatda o‘sish istiqboli va ushbu ishni bajarish uchun zarur bo‘ladigan kasbiy va umum ta’lim tayyorgarligi, shaxsiy sifatlari va ish tajribasidagi qobiliyatlari haqida aniq tasavvurga ega bo‘lishlari kerak. Shuning uchun marketing xizmatida o‘zining har bir xodimining xizmat majburiyatlarini va ular mos keladigan talablarni aniq tarifini tayyorlash uchun kadrlar bo‘limi bilan eng mustahkam aloqada bo‘lishlari zarur. Bu masala boshqa kasblardagi mutaxassislarga nisbatan marketing sohasidagi mutaxassis-lar uchun ancha murakkab.

Marketing bo‘limi va kadrlar bo‘limi hamkorlikda yo‘l-yo‘riqlar (instruktajlar) tavsifini va yangi ishchilar yaxshi tayyorlanishi va o‘zlariga yuklatilgan xizmat vazifalarini a’lo darajada bajarishlari uchun ularni o‘qitish dasturlarini ishlab chiqishlari zarur. Shu bilan birga umumiy yo‘l-yo‘riq odatda, kadrlar bo‘limi tomonidan o‘tkaziladi. Marketing bo‘yicha maxsus tayyorgarlik marketing bo‘limining majburiyati hisoblanadi.

Marketingni boshqarishning maqsadi firmaga marketing maqsadlariga erishishni ta’minlab beruvchi marketing muhiti bilan o‘zaro munosabatni ta’minlashdan iborat. Kompaniyaning bozorga chiqishidan avval o‘z ichiga ham ichki, ham tashqi marketing muhitini o‘rganishni olgan marketing tadqiqotlari kompleksi olib boriladi. Har qanday faoliyat yurituvchi korxona, tashkilotning marketing sohasi biror-bir muhitda bo‘ladi. Tashkilotning ichki muhiti uning hayotiylik kuchlari manbayidir. Unda faoliyat yuritish imkonini beruvchi quvvat mujassamlashgan. Ammo ichki muhit uning muammolari manbayi va hatto halokat sababchisi bo‘lishi mumkin.

Tizimli yondashuv nuqtayi nazaridan marketingning ichki va tashqi sohalari bir-biri bilan o‘zaro bog‘liq ochiq tizim hisoblanib, tashqi muhit bilan o‘zaro ta’sirini xarakterlaydi.