Toshkent moliya instituti d. Tojiboeva iqtisodiyot

Masala va mashqlar 
1. Olimjon Neksiya avtomobilini o’tgan yili bozorda 5000000 so’mga sotmagan edi. Bu 
yil esa 5600000 so’m narx belgilandi. U mashinasini sotdi. Agar o’tgan yilga nisbatan narx 20% 
ga oshgan bo’lsa, Olimjon mashinasini sotib to’g’ri qildimi? 
2. Hafta davomida 60 ming so’mdan 100 dona kostyum – shim sotildi. Ikkinchi haftada 
esa kostyum shim narxi 5 ming so’mga pasaytirildi. Sotilgan kostyum shim miqdori 150 donaga 
etdi. Uchinchi haftada esa 109ta sotildi. To’rtinchi haftaga o’tgach, atigi 50 dona sotildi. Talab 
elastikligini hisoblang. Elastiklik ko’rsatkichidan kelib chiqib ishlab chiqarishga qanday 
topshiriq ketadi, izohlang. 
 3.Erkinjon Toshkent Davlat madaniyat institutida talaba. Kundalik mayda-chuyda 
xarajatlari uchun kollejda madaniy-ma’rifiy tadbirlarni uyushtirishda tashkilotchi bo’lib ishlaydi. 
Bajaradigan ishlaridan biri badiiy filmlar namoyish etishni tashkil etish. Asosiy ishlaridan biri 
kinofilm ko’rish uchun biletlarga narx belgilash. Kinoko’rsatuvlar zalida 700 o’rin, film prokati 
uchun to’lanadigan haq 180000so’m, zalni ijaraga olish haqi 25000 so’m, operatorga 15000 
so’m, bilet tekshiruvchi kontrolyorlarga (ikki kishi) 5000 so’m. Bilet narxiga ko’ra talab 
quyidagicha  
 Narx, so’m Talab, dona, bilet  
 700 300 - 
 600 400  
 500 500  
 400 600  
 300 700  
Umumiy xarajatlar, tushum qoladigan daromad va me’yoriy tushumni aniqlang. Undan 
qanday xulosa chiqarish mumkin, izohlang. 
 4. Quyidagi jadvalda narxning o’zgarishiga ko’ra taklif hajmining o’zgarishi berilgan. 
Ma’lumotlar asosida taklif elastikligi koeffitsentini aniqlang. Jadvalni to’ldiring. Elastiklik 
koeffitsienti deganda nimani tushunamiz? Uni hisoblashning qanday ahamiyati bor? Elastiklik 
koeffitsientining birga teng bo’lishi, birdan katta yoki kichik bo’lishi nimani bildiradi? 
Fikringizni izohlab bering. 
 
Tovar turlari 
Narx, 
so’m 
Taklif hajmi, 
dona 
Narxga ko’ra 
taklif 
elastikligi 
koeffitsienti 
Elastikligi 
A 12 24 
 
 
B 44 610 
 
 
V 810 125 
 
 
  
 

---