|
Sug‘urtalangan xodimlar
(mehnat bitimlari bo‘yicha ishlayotganlarning hammasi
shunday xodimlardir), tegishli hollarda esa ularning oilalari ham DIS mablag‘lari
hisobiga quyidagilar bilan ta’minlanadilar:
nogiron bolasini tarbiyalayotgan ishlovchi ota-onaning biriga (vasiyga, homiyga)
bola 16 yoshga to‘lgunga qadar qo‘shimcha dam olish kuni uchun nafaqa
(1136-son
Nizomning 85-bandi);
bola tug‘ilgandagi nafaqa;
yoshga doir, nogironlik bo‘yicha va boquvchisini yo‘qotgan taqdirda davlat
pensiyasi;
dafn etishga nafaqa
.
Vaqtincha mehnatga qobiliyatsizlik hamda homiladorlik va tug‘ish nafaqalarining
davlat ijtimoiy kafolatlari sifatida to‘lanishi saqlanadi. Biroq 2007 yil 1 yanvardan ular
DIS mablag‘lari hisobiga emas, byudjet tashkilotlari tomonidan - mehnatga haq to‘lash
jamg‘armasiga byudjet ajratmalari doirasida va xo‘jalik yurituvchi sub’ektlar tomonidan -
o‘z mablag‘lari hisobiga, ko‘rsatilgan xarajatlarni foyda solig‘ini hisoblashda soliq
solinadigan bazadan chegirgan holda amalga oshiriladi
(Soliq kodeksining 141, 145-
moddalari).
Nafaqalar quyidagilarga beriladi:
xodimlarga - ularning ish beruvchi bilan mehnat munosabatlari davrida (bunga
sinov vaqti va ishdan bo‘shatish kuni ham kiradi);
yuridik shaxsni tashkil etmasdan tadbirkorlik faoliyati bilan shug‘ullanuvchi
jismoniy shaxslarga - ular sug‘urta badallari to‘laydigan davrda;
dehqon xo‘jaliklari a’zolariga - ular sug‘urta badallari to‘laydigan davrda.
Pensiya jamg‘armasi shakllanishining boshqa elementlari ham bor:
«Fuqarolarning davlat pensiya ta’minoti to‘g‘risida»gi O‘zbekiston Respublikasi
qonunining‘ 15- moddasiga muvofiq tayinlangan mehnatda jarohatlanganlik yoki kasb
127
kasalligi oqibatida nogiron bo‘lganlarga pensiya to‘lash xarajatlarini qoplash uchun
regress talablar (da’volar) bo‘yicha ish beruvchilar va fuqarolardan undiriladigan
mablag‘lar;
«Fuqarolarning davlat pensiya ta’minoti to‘g‘risida»gi O‘zbekiston Respublikasi
qonunining 14- moddasiga muvofiq muddatidan oldin tayinlangan pensiyalarni to‘lash
xarajatlarini qoplash uchun o‘tkaziladigan O‘zbekiston Respublikasi Mehnat va aholini
ijtimoiy muhofaza qilish vazirligining Ish bilan ta’minlashga ko‘maklashish jamg‘armasi
mablag‘lari;
«Fuqarolarning davlat pensiya ta’minoti to‘g‘risida»gi O‘zbekiston Respublikasi
qonunining 12-moddasiga muvofiq tayinlangan imtiyozli pensiyalarni to‘lash
xarajatlarini qoplash uchun o‘tkaziladigan korxonalar, muassasalar va tashkilotlar
mablag‘lari;
Hisoblangan jarimalar summalari, qonun hujjatlariga muvofiq soliq organlarini
rivojlantirish jamg‘armasiga undirilgan summalaridan tashqari, sug‘urta badallari va
ajratmalarning o‘z vaqtida to‘lamaganligi uchun penyalar;
Yuridik va jismoniy shaxslarning ixtiyoriy badallari;
Pensiya jamg‘armasiga ajratmalarni hisobga olishda quyidagi schyotlardan
foydalaniladi:
4520-«Davlat maqsadli jamg‘armalariga bo‘nak to‘lovlari»;
6520-«Davlat maqsadli jamg‘armalariga to‘lovlar».
4520-«Davlat maqsadli jamg‘armalariga bo‘nak to‘lovlari» schyotida korxona va
tashkilotlar tomonidan Pensiya jamg‘armasiga hisobot davrida o‘tkazib berilgan bo‘nak
to‘lovlari hisobga olinadi.
Bu muomalaga quyidagicha provodka beriladi:
D-t 4520-«Davlat maqsadli jamg‘armalariga bo‘nak to‘lovlari»
K-t 5110-«Hisob-kitob schyoti»;
6520-«Davlat maqsadli jamg‘armalariga to‘lovlar» schyotida korxona va
tashkilotlar tomonidan Pensiya jamg‘armasiga to‘lanadigan ajratmalar haqidagi
ma’lumotlar umumlashtiriladi. Pensiya jamg‘armasiga ajratmalar hisoblanganida
quyidagicha provodkalar beriladi:
Kapital qo‘yilmalar bo‘yicha sug‘urta to‘lovlari hisoblandi:
D-t 0810-0890;
K-t 6520-«Davlat maqsadli jamg‘armalariga to‘lovlar». Xarajatlarga tegishli
sug‘urta to‘lovlari hisoblandi:
D-t 2010, 2310, 2510, 9420;
K-t 6520- «Davlat maqsadli jamg‘armalariga to‘lovlar».
Xodimning ish haqidan ushlanadigan sug‘urta to‘lovlari hisoblandi:
D-t 6710-«Xodimlar bilan mehnat haqi hisobidan hisoblashishlar»;
K-t 6520-«Davlat maqsadli jamg‘armalariga to‘lovlar».
Hisobot davri yakunida Pensiya jamg‘armasiga ilgari to‘langan bo‘nak to‘lovlari
yakuniy hisob-kitob qilish uchun 6520-»Davlat maqsadli jamg‘armalariga to‘lovlar»
schyotiga o‘tkaziladi:
D-t 6520-«Davlat maqsadli jamg‘armalariga to‘lovlar»
K-t 4520-«Davlat maqsadli jamg‘armalariga bo‘nak to‘lovlari».
Shundan so‘ng Pensiya jamg‘armasiga bo‘lgan qarz to‘lovlari o‘tkazib beriladi:
D-t 6520-«Davlat maqsadli jamg‘armalariga to‘lovlar»;
K-t 5110-«Hisob-kitob schyoti».
128
Do'stlaringiz bilan baham: |
