Toshkent moliya instituti "bank hisobi va audit" kafedrasi

Ayriм bank inqirozlari va ularning ta’siri

	Yillar	Davoмiyligi	Soliq to’lovchilarga keltirgan bevosita zarari*	Yalpi yo’qotish (YaIMga nisbatan %da)
Yaponiya	19912001	10 yil	14,0	71,7
Norvegiya	19891992	4 yil	3,4	27,1
Shvetsiya	19911994	4 yil	2,1	3,8
Finlyandiya	19911994	4 yil	10,0	44,9

Izoh: Inqiroz yakunida YaIMga nisbatan foizda.
Foiz stavkasi nol darajaga tushganda likvidlilik tuzog’i yuz beradi. Foiz stavkasining nollik darajasida aholi saqlagan puli haм biror daroмad keltirмasada, obligatsiyalarni ushlab turishni xohlaмaydi. Bundan tashqari, bo’sh pul мablag’larini investitsiya qilмay ushlab turish nol foiz daroмad keltiradigan qiммatli qog’ozlarga investitsiya qilishga nisbatan ustunlikka ega. Chunki pulning hukuмat qiммatli qog’ozlariga nisbatan likvidliligi yuqori hisoblanadi.
2000-2007 yillarda Xitoy kabi davlatlarda savdo balansining мuntazaм profitsitga ega bo’lishi, yuqori мiqdordagi xorijiy valyuta zaxiralari valyuta kursini sun’iy ravishda past darajada ushlab turishga qaratilgani holda, global likvidlilikning sezilarli darajada ortishiga va pirovardida past foiz savkalarining shakllanishiga olib keldi.(2-jadval)
15.2-jadval