Toshkent moliya instituti baholash ishi va investitsiyalar kafedrasi

Topshiriq savollari:

1. Baxodir qo’llagan tashkiliy xulq modelini va u tashkilotda yaratgan iqlimni izohlab bering.

2. Nima sababdan Shavkatov zavoddan ketgach, mahsuldorlik birdaniga tushib ketdi?

3. Agar siz Shavkatovning Toshkentdagi boshlig’i bo’lganingizda, u qo’llagan usul haqida nima degan bo’lar edingiz. Sizningcha, Baxodir bunga qanday javob bergan bo’lar edi?

9-mavzu. Loyiha risklarini boshqarish.

Topshiriq №1
1-masala. Quyida berilgan 2 ta loyiha uchun diskont stavkasi 10 % bo’lganda Fisher nuqtasini aniqlang:

Loyihalar	0-yil	1-yil	2-yil	3-yil
1-loyiha	-240	100	180	140
2-loyiha	-220	140	140	100

Topshiriq №2
2-masala. Agar diskontlash stavkasi 10% bo’lsa, berilgan 2 ta muqobil loyihalardan eng afzalini toping.

Loyihalar №	0-yil	1-yil	2-yil	3-yil
Loyiha A	-100	80	50	---
Loyiha B	-150	50	80	80

Topshiriq №3
26-masala. Investor o’z kapitalini muddati 3 yil bo’lgan investitsiya loyihasiga safarbar etdi. Bunda inflyatsiya bo’lmagan sharoitda hamda soliq stavkasi 24 % ni tashkil etganda, pul oqimlarining ko’rinishi quyidagicha bo’lgan:

Inflyatsiya hisobga olinmaganda pul oqimlari

Yillar	Tushum	Joriy Harajatlar	Amorti-zatsiya	Yalpi foyda Gr.(2-3-4)	Soliqlar Gr.5*0.24	Sof foyda Gr.(5-6)	Soliq to’lagandan keyingipul oqimlari
1	2	3	4	5	6	7	8
1	200	110	50	40	10	30	80
2	200	110	50	40	10	30	80
3	200	110	50	40	10	30	80

Agar inflyatsiya yiliga 10 % bo’lsa, soliq to’lagandan keyingi pul oqimlarini hamda inflyatsiya sharoitida sof pul oqimini hisoblang.

10-mavzu. Loyihaning sifat menejmenti.
Loyihaning sifat menejmenti loyiha samaradorligini ta’minlashning muhim omillaridan hisoblanadi. Shu sababdan bugungi kunda sifat menejmentini o’rganish va bilish investitsiya loyihasini amalga oshiruvchi har qanday tadbirkor yoki loyihaga mas’ul qilib tayinlanagn loyiha menejeri uchun eng muhim vazifa hisoblanadi.

Loyihaning sifat boshqarilishining asosiy elementlari bo’lib quyidagilar hisoblanishi qabul qilingan:

- buyurtmachi qiziqishi va loyiha guruhlarini uygunlashtirish maqsadidagi – asosiy holati;

- chora-tadbirlarining kompleks boshqarilishi – sifat ta’minlanishi;

- texnik komleks va texnologik chora-tadbirar zaruriy aniq ta’sirini qiritish buyicha – sifat nazorati.

Topshiriq №1


1-rasm. Loyihaning sifat nazorati

Topshiriq savollari:

1. Yuqorida keltirilgan 1-rasm ma’lumotlari asosida loyihaning sifat nazorati turlari va usullari nimalardan iborat ekanligini ajrating.

2. Yuqorida keltirilgan 1-rasm ma’lumotlari asosida loyihaning sifat nazorati bo’yicha keng va batafsil tushunchalaringizni bayon qiling.

Topshiriq №2
Quyidagi 1-jadvalda 2011-2015 yillarda respublikamizda asosiy kapitalga qilingan investitsiyalarning texnologik tarkibi to’g’risidagi ma’lumotlar keltirilgan.
1-jadval

O’zbekiston iqtisodiyotiga qilingan investitsiyalarning texnologik tarkibi¹²

(foiz hisobida)

Iqtisodiyot tarmoqlari	Yillar					2015 yilda 2011 yilga nisbatan o’zgarishi, f.p.
	2011	2012	2013	2014	2015
Investitsiyalar jami	100	100	100	100	100	x
Shu jumladan:
Qurilish-montaj ishlari	49,6	56,8	45,4	52,4	24,9	- 24,7
Uskunalar, instrumentlar, inventarlarga qilingan xarajatlar	38,1	31,7	42,4	37,0	58,7	20,6
Boshqa ishlar va xarajatlar	12,3	11,5	12,2	10,6	15,3	3,0

Topshiriq savollari:

1. Asosiy kapitalga qilingan investitsiyalarning texnologik tarkibidagi o’zgarishlar iqtisodiyot uchun qanday ahamiyat kasb etishini tushuntirib bering.

2. Asosiy kapitalga qilingan investitsiyalarning texnologik tarkibida, sizningcha, qanday holatda bo’lishi lozim va bu iqtisodiyot rivoji uchun qanday samara berishi mumkinligini izohlab bering.

11-mavzu. Loyiha komandasini boshqarish.
Topshiriq №1
BOSHQARMADAGI NIZO
Firmaning injenerlik boshqarmasi 4 ta bo’limdan iborat bo’lib, bo’lim boshliqlari boshqarma rahbariga bo’ysunadi. Har bir bo’lim shtatlar hajmiga ko’ra farq qiladi: eng kichik bo’limda 2 kishidan tortib (sanoat injenerligi bo’limi) eng yirik bo’limda 14 kishigacha (savdoni rivojlantirish bo’limi). Qolgan har ikkila bo’limda (jarayonlarni boshqarish va dizayn bo’limlari) 8 kishidan faoliyat ko’rsatadi.

Ko’pincha, resurslarni taqsimlashda bo’limlar o’rtasida raqobat vujudga keladi. Bu holda boshqarma rahbarining dizayn va sanoat injenerligi bo’limlariga xayrixohligi haqidagi taxminiy xulosalar muammoni yanada chigallashtirmoqda. Bundan tashqari, muammoning murakkablashuviga boshqarma rahbariyati yig’ilishlari davomida qaror qabul qilish jarayoni ovozga qo’yish (to’rt bo’lim boshlig’i va boshqarma rahbari o’rtasidagi) asosida amalga oshirilishi ham sabab bo’lmoqda.

Savdoni rivojlantirish va jarayonlarni boshqarish bo’limlari boshliqlarining shikoyat qilishicha, qaror qabul qilishning mazkur jarayoni boshqarma rahbari boshchiligidagi koalitsiyaning vujudga kelishiga olib keladi. Chunki koalitsiyaning umumiy shtati bor yo’g’i 10 (8+2) kishini (dizayn va sanoat injenerligi bo’limlari) tashkil etgani holda boshqarmaning umumiy xodimlari soni 32 kishidan iborat. Bu shikoyatlarga javoban dizayn va sanoat injenerligi bo’limlari boshliqlari ularni ortiqcha asabiylashish va butun boshqarmaning umumiy maksadlarini tor doirada qarashda ayblashadi.