Toshkent moliya instituti a. V. Vahobov, A. S. Jcvrayev soliqlar va

Yagona  yer solig‘i 

to'lovchilari,  soliq 

obyekti  va  soliq  bazasi

Qishloq  xo'jaligi  tovari  ishlab 

chiqaruvchi  korxonalar  hamda 

qishloq  xo'jaligi  yo'nalishidagi 

ilmiy-tadqiqot  tashkilotlarining

---

loq  xo'jaligi  tovarlari  ishlab  chiqaruvchilar  tarkibiga  kira­

di:

—  yer uchastkalaridan  foydalangan  holda  qishloq  xo'ja­

ligi  mahsulotini  yetishtirish  va  o'zi  yetishtirgan  mazkur 

mahsulotni  qayta  ishlash  yoxud  yer  uchastkalaridan  foy­

dalangan  holda  faqat  qishloq  xo'jaligi  mahsulotini 

yetishtirish  asosiy  faoliyat  turi  bo'lgan  yuridik  shaxslar;

—  qishloq  xo'jaligini  yuritish  uchun  mahalliy  davlat 

hokimiyati  organlari  tomonidan  o'zlariga  belgilangan  tar­

tibda  berilgan  yer uchastkalariga  ega  boigan  yuridik  shaxs­

lar;

—  qishloq  xo'jaligi  mahsulotini  yetishtirish  va  o'zi 

yetishtirgan  mazkur  mahsulotni  qayta  ishlash  ulushi  rea­

lizatsiya  qilish  yoki  qayta  ishlash  uchun  olingan  qishloq 

xo'jaligi  mahsulotini  o'z  ichiga  oluvchi  qishloq  xo'jaligi 

mahsulotini  yetishtirish  va  qayta  ishlash  umumiy  hajmida 

kamida  50  foizni  tashkil  etadigan  yuridik  shaxslar.

O'rmon  va  ovchilik  xo‘jaliklari  hamda  yuridik  shaxs 

tashkil  etgan  va  tashkil  etmagan  holda  tuzilgan  dehqon 

xo'jaliklari  yagona  yer  solig'ini  to'lovchilari  hisoblanish­

maydi.

Qishloq xo'jaligi  tovar ishlab  chiqaruvchilari  o‘zlari  ish­

lab  chiqargan  qishloq  xo'jalik  mahsulotlarini  ishlab  chiqa­

rish  va  qayta  ishlash  bo'yicha  mazkur  faoliyat  turidan 

yagona  yer  solig'ini  to'laydilar  va  ular  boshqa  soliqqa  tor­

tish  tizimini  tanlash  huquqiga  ega  emaslar.

Yagona yer solig'ini to  lovchi hisoblangan qishloq xo'ja­

ligi  tovar  ishlab chiqaruvchilari  uchun  bojxona bojlari,  dav­

lat  bojlari,  litsenziya  yig'im lari,  davlat  maqsadli  jamg'ar­

malariga  ajratmalarni  to'lashning  amaldagi  tartibi  saqla- 

nadi.

Agar yagona yer solig'ini to'lovchi qishloq xo'jaligi tovar 

ishlab  chiqaruvchilari  o'zlari  ishlab  chiqargan  qishloq 

xo'jaligi  mahsulotlarini  ishlab  chiqarish  va  qayta  ishlash 

bilan  bir  qatorda  boshqa  faoliyat  turiari  bilan  shug'ul- 

lansalar,  ular  alohida  hisob  yuritishlari  va  boshqa  faoliyat 

turiari  bo‘yicha  shu  toifadagi  to'lovchilar  uchun  amaldagi 

qonun  hujjatlari  bilan  nazarda  tutilgan  soliqlami  to'lashga 

majburdirlar.  Bunda,  agar  qishloq  xo'jaligi  tovar  ishlab 

chiqaruvchilari  mikrofirmalar va  kichik  korxonalar toifasiga 

kirsa,  faoliyatning  boshqa  turiari  bo'yicha  (savdo  va  umu­

miy  ovqatlanish  korxonalari  uchun  belgilangan  soliqlar  va

---

yig‘imlar  to'lanadigan  savdo  va  umumiy  ovqatlanishdan 

tashqari)  ular faoliyatning  mazkur turi  uchun  nazarda  tutil­

gan  yagona  soliq  to‘lov  yoki  umumbelgilangan  tartibda 

soliqlar  to'laydilar.

Qishloq  xo‘jaligi  tovar ishlab  chiqaruvchilari tomonidan 

yerlar ijaraga  (shu jumladan,  ichki  xo'jalik  pudratiga)  beril­

ganda  ijaraga  beruvchida  ijaraga  berilgan  yerlar  bo'yicha 

yagona  yer  solig'ini  to'lash  majburiyati  saqlanib  qoladi.

Qishloq  xo'jaligini  yuritish  uchun  egalik  qilish,  foy- 

dalanishga  yoki  ijaraga  berilgan  yer  uchastkasi  maydoni 

yagona  yer  solig'i  solish  obyekti  hisoblanadi.

Soliq solinadigan yer uchastkalarining normativ  qiymati 

soliq  solinadigan  baza  hisoblanadi.  Agar  normativ  qiymat 

belgilanmagan  bo'lsa,  unda  soliq  solinadigan  baza  bo'lib 

qishloq  xo'jaligi  tovari  ishlab  chiqaruvchilaming  soliq  soli­

nadigan  yer  uchastkalari  maydoni  hisoblanadi.

Soliq  solinadigan  qishloq  xo'jaligi  yer  maydonlari,  yer 

uchastkalarining joylashishi,  tuproq  boniteti  va  yer  mulki- 

ning  boshqa  tavsiflari  yer  kadastri  ma’lumotlari  bo'yicha 

qabul  qilinadi.

Soliq  qonunchiligiga  k o ‘ra  soliq