Toshkent moliya instituti a. V. Vahobov, A. S. Jcvrayev soliqlar va

7.  Yagona  ijtimoiy  to'lov  va  sug'urta  badallari  qanday  tartibda 

hisoblab  chiqariladi?

8.  Yagona  ijtimoiy  to'lov  va  sug'urta  badallarini  to'lash  tartibini 

tushuntiring.

9.  Mikrofirma  va  kichik  korxonalar  yagona  ijtimoiy  to'lovni  va 

sug'urta  badallarini  qaysi  muddatda  to'lashadi?

10.  Ayrim  toifadagi  jismoniy  shaxslar  uchun  sug'urta  badallarini 

hisoblab  chiqarish  va  to'lashning  o'ziga  xos  xususiyatlarini  tushunti­

ring.

---

Majburiy  ajratma 

to'lovchilari,  obyekti, 

bazasi  va  stavkalari

0 ‘zbekiston  Respublikasi  fuqa- 

rolari  pensiya  yoshiga  yetganda, 

mehnat  qobiliyatini  to'liq  yoki 

qisman  yo'qotganda,  boquvchi-

siz qolganda  ijtimoiy yordam olish bo'yicha konstitutsiyaviy 

huquqqa  egadirlar.  Ushbu  huquqiy  me’yorlar  O'zbekiston 

Respublikasining  1993-yil  3-sentabrda  qabul  qilgan  «Fuqa­

rolaming  davlat  pensiya  ta’minoti  to'g'risida»gi  Qonunida 

ham  belgilab  berilgan.

Pensiya  ta’minoti  tizimidagi  boshqaruv  tuzilmasini 

takomillashtirish  davlat  ijtimoiy  sug'urtasi  bo'yicha  maj­

buriy  badallar  to'liq  yig'ilishini  samarali  tashkil  qilish, 

amaldagi  boshqaruv  tuzilmalarini  qisqartirish  hamda  pen- 

siyalar  va  nafaqalar  to'lashga  yo'naltiriladigan  mablag'lar­

dan  foydalanish  samaradorligini  oshirish  maqsadida 

Vazirlar  Mahkamasining  2000-yil  15-noyabrdagi  «O'zbe­

kiston  Respublikasi  pensiya  ta’minotini  takomillashtirish 

chora-tadbirlari to'g'risida»gi  444-sonli  qarori  bilan  budjet­

dan  tashqari  pensiya  jamg'armasiga  mablag'  to'plash  va 

mablag'  to'liq  tushishi  ustidan  nazorat  qilish  funksiyasi 

O'zbekiston  Respublikasi  Davlat  soliq  qo'mitasi  zimmasiga 

yuklatildi  va  budjetdan  tashqari  Pensiya  jamg'armasiga 

majburiy  to'lovlar  soliqlarga  tenglashtirildi.  Pensiya  jam- 

g'armasining daromadlari  va xarajatlari har yili O'zbekiston 

Respublikasining  yig'ma  budjeti  tarkibiga  kiritiladigan 

bo'ldi  hamda  pensiya jamg'armasiga  majburiy  ajratmalarni 

hisoblab  chiqish  va  to'lash  tartibi  buzilganligi  uchun 

xo'jalik  yurituvchi  subyektlarga  nisbatan  moliyaviy  jazolar 

qo'llanilishi,  shu jumladan,  to'lovlar  o'z  vaqtida  to'lanma- 

ganligi  uchun  penya  hisoblanishi  qonun  hujjatlarida  belgi­

lab  qo'yildi.

Budjetdan  tashqari  pensiya  jamg'armasiga  mablag'lar 

to'plash  tartib-qoidalari  Vazirlar  Mahkamasining  2000-yil 

23  dekabrdagi  «Budjetdan  tashqari  Pensiya  jamg'armasi 

mablag'larini  shakllantirish  va  sarflash  tartibi  to'g'risidagi 

Nizomni  tasdiqlash  haqida»gi  498-sonli  qarori  bilan  tas­

diqlangan  Nizom  asosida  2004-yilgacha  amalga  oshirilib 

keldi.

---

Vazirlar  Mahkamasining  2003-yil  25-dekabrdagi  567- 

sonli  qarori  bilan  budjetdan  tashqari  Pensiya jamg‘armasi- 

ga  ajratmalami  hisoblash  va  to‘lash  tartiblarini  sod-