Toshkent moliya instituti a. A. Omonov, T. M. Qoraliev pul va banklar

17.4. Lombardlar va ularning tashkil topishi
 
Lombardlar
– 
ixtisoslashgan tijorat tashkiloti bo‘lib, asosiy 
faoliyati fuqarolarning harakatdagi mulklari garovi ostida, qisqa 
muddatli kreditlar berish va buyumlarni saqlash bilan shug‘ullanadi. 
Lombardlarning ixtisoslashganlik darajasiga qarab buyumlar, oltin 
buyumlar va avtoulovlar garov sifatida qabul qilinadi. Buyumlar 
tomonlarning o‘zaro kelishuvi asosida baholanadi. Lombard va kredit 
oluvchi shaxs o‘rtasida tuzilgan shartnoma asosida kredit beriladi. 
Dastlabki lombardlar XV asrlarda Fransiyaning Lombard 
shahrida savdogarlar tomonidan tashkil etilgan. Hozirgi kunda 
amaliyotda qo‘llanilib kelinayotgan “lombard” termini shu tariqa 
paydo bo‘lgan. 
Lombardlarning o‘ziga xos xususiyatlaridan biri shundaki, ushbu 
muassasalar mijozning ehtiyoji uchun zarur bo‘lgan summani juda tez 
fursatda berish imkoniyatiga egaligidir. Bunda lombard va qarz oluvchi 
o‘rtasida, ko‘pchilik hollarda qimmatbaho buyumlar garov sifatida 
foydalaniladi. Lombard tashkiloti berilgan kredit uchun undirilishi 
lozim bo‘lgan foiz to‘lovini, ko‘pchilik hollarda, oldindan kredit 
summasidan chegirib qoladi.
Lombard kredit uchun hisoblanadigan foiz summalari quyidagi 
tartibda hisoblanadi.
Masalan, kredit summasi – 1,0 mln so‘m, oylik foiz to‘lovi – 3 %, 
kreditdan foydalanish muddati – 20 kun.
Kredit summasidan kelib chiqib, ushbu kredit summasiga 
nisbatan 
to‘lanadigan 
foiz 
to‘lovi 
quyidagicha 
aniqlanadi: 
1000000*0,003*20=60000 so‘m. O‘zbekistonda lombardlar bank 
tizimining ikkinchi pog‘onasidagi kredit muassasalari tarkibiga kiradi. 
 

---

306 
Bobga oid savollar 
 
1.
Mikromoliyaviy tashkilotlarning mohiyati. 
2.
Kredit uyushmalari va ularning vazifalari. 
3.
Kredit uyushmalarini tashkil etishga qo‘yilgan talablar. 
4.
Kredit uyushmalari aktiv operatsiyalari. 
5.
Kredit uyushmalari passiv operatsiyalari. 
6.
Kredit uyushmalarining daromadlari. 
7.
Kredit uyushmalarining xarajatlari. 
8.
Lombardlarning tashkil etishning zarurligi. 
9.
Lombardlarni ro‘yxatga olish va litsenziya berish. 
10.
Lombardlarning kredit operatsiyalari.