Toshkent m oliyainstituti

Debet 
9210-“Asosiy vositalaming sotilishi va boshqacha chiqib ketishidan olingan 
foyda” schyoti -400000 so’m;
Kredit 
0130-“Mashina va uskunalar” schyoti -400000 so’m.
Debet 
0230-“Mashina va uskunalaming eskirishi” schyoti -392000 so’m,
Kredit 
9210-“Asosiy vositalaming sotilishi va boshqacha chiqib ketishidan olingan 
foyda” schyoti -392000 so’m,
Debet 
4010-“Xaridor va buyurtmachilardan olinadigan schyotlar” schyoti -979200 
so’m,

---

Kredit 
9210-“Asosiy vositalaming sotilishi va boshqacha chiqib ketishidan olingan 
foyda” schyoti -979200 so’m,
Debet 
4710-“Xodimlaming kreditga berilgan tovarlar bo’yicha qarzlari” schyoti - 
195840 so’m,
Kredit 
6410-“Byudjetga to’lovlar bo’yicha qarzlar (turlari bo’yicha)” schyoti - 
195840 so’m,
Xaridor to ’lovni ikki marta amalga oshiradi.
1) 15.08. sanada 35000 doll. 868000 so’m. Shu sanada 1 doll.= 24,8 so’m.
2) 06.09. sanada 5000 doll. 126000 so’m. Shu sanada 1 doll. = 25,2 so’m. 
Uskuna jo ’natish qabul-topshirish akti bo’yicha 10.09.da amalga oshirildi. Shu
sanada doll, kursi 25,4 so’mni tashkil etgan.
Talab qilinadi:
1. Auditor ushbu vaziyatni baholash uchun qaysi m e’yoriy hujjatlardan 
foydalanishi lozim;
2. Ushbu holatda auditor qanday audit usullaridan foydalanishi lozim?
3. Bunday holatda auditorlar qanday yul tutishlari lozim?
26.Masala. 
Korxona ishlab chiqarish xarajatlari auditi jarayonida auditorlardan 
korxona buxgalterlari tomonidan quyidagi masalalar yuzasidan maslahat- 
tushuntirish ishlari berilishi lozimligi so’raldi:
1. Korxona transport vositasi shartnoma asosida ijaraga berilgan. Ijaraga oluvchi 
neft mahsulotlari bilan ta ’minlanganda (unga sotilganda) umumbelgilangan soliq 
to ’lovchi va yagona soliq to ’lovchi bo’lgan korxonalar uchun qanday soliq oqibatlari 
yuzaga keladi?
2. Asosiy vositalaming ta’mirlanishi bo’yicha amalga oshirilgan xarajatlar ishlab 
chiqarish xaraj atlariga kiritiladimi yoki asosiy vositaning qiymatigami?
3. Elektr dvigatellar korxonaning asosiy vositasi hisoblanmish mexanizmlami 
harakatlantiradigan bir qismdir. Ishlab chiqarish zamriyati bilan mashina va 
uskunalaming elektr dvigatel, nasos singari ehtiyot qismlarini tez-tez almashtirishga 
to ’g ’ri keladi. Bunda yangi elektr dvigatel xarid qilinib, foydalanishga berilganda u 
asosiy vosita sifatida buxgalteriya o ’tkazmasi orqali ifodalanadimi yoki unga ehtiyot 
qism sifatida qaraladimi?
Talab qilinadi:
1. Auditor ushbu vaziyatni baholash uchun qaysi m e’yoriy hujjatlardan 
foydalanishi lozim;
2. Ushbu holatda auditor qanday audit usullaridan foydalanishi lozim?
3. Korxona buxgalteri tomonidan yuqoridagi muomalalar to ’g ’ri hisobga 
olinganligini tekshirib, auditorlik dalolatnomasini tuzing.
27.Masala. 
Auditorlik tekshimvi jarayonida shu narsa aniqlandiki, korxona 
xodimi 6 oy ishlaganidan so’ng mehnat ta ’tiliga chiqish haqida ariza yozgan. 
Xodimning lavozim maoshi - 320 000 so’m, 6 oy uchun mukofot - 180 000 so’m, 
ovqatlanish uchun dotatsiyalar - 240 000 so’m, to ’y munosabati bilan moddiy 
yordam - 150 000 so’m berilgan. Xodimga u bilan tuzilgan mehnat shartnomasiga 
asosan muddati 15 kun bo’lgan mehnat ta’tili berilgan va bu muomalalar korxona

---

buxgalteri tomonidan quyidagi tartibda hisobga olingan: