Toshkent kimyo-texnologiya instituti yangiyer filiali noorganik moddalar kimyoviy texnologiyasi fakulteti umumiy fanlar kafedrasi

9-mavzu. Badminton o’yini qoidalari. To’plar bilan maxsus mashqlar.
Badminton (Angliyaning Badminton sh. nomidan) — patli koptok (volan)ni raketka bilan urib oʻynaladigan tennisga oʻxshash sport oʻyini. Oʻyin toʻrtburchakli maydonchada (yakkama-yakka uchrashuvlarda maydoncha oʻlchovi 13,4x5,2 m va juftli oʻyinlarda 13,4x6,1 m) 1,55 m balandlikda tortilgan toʻrda oʻtkaziladi. Oʻyinda raqib urgan koptokchani yerga tushirmay unga qaytarish muhimdir. 15 xol (ayollar va bolalar 11 xol) gacha sanaladi. 3 yoki 5 qur oʻynaladi. Xol 0 va juft boʻlganda koptokcha oʻngdan, toq boʻlganda chapdan uriladi. Juftli oʻyinlarda oʻng tomondan boshlanib, har xoldan keyin oʻyinchilar sherigi bilan oʻrin almashtiradi. B. qad. Malayyada vujudga kelgan, keyinchalik Osiyodagi boshqa mamlakatlarga tarqalgan. 19-a. 70- y.larida Angliyada rasm boʻlib, oʻyin qoidalari ishlab chiqilgach Yevropaning boshqa mamlakatlariga ham yoyildi. Xalqaro badminton federatsiyasi (IBF) 1934 y. tashkil topdi, unga 80 dan ortiq mamlakat aʼzo (1991). 1977 y.dan jahon birinchiligi oʻtkazib kelinadi. 1992 y.dan Olimpiya oʻyinlari dasturidan joy oldi. Erkaklar uchun Tomas kubogi (1947 y.dan), ayollar uchun Uber kubogi (1955 y.dan) eng yirik xalqaro musobaqalar, Angliyaning ochiq birinchiligi (Uimbldon turniri) esa norasmiy jahon chempionata hisoblanadi. B. Oʻzbekistonda 50- y.lardan rivojlana boshladi.
Bu chiroyli o‘yin ancha yil ilgari vujudga kelgan va uni fransuzcha «volan» (ya’ni «uchadi­gan») deb atashgan. Ammo bu o‘yin Yevropaga Sharqdan o‘tgan.


Badminton
Badminton to’p urish sport turi bo’lib bunda xar bir o’yinchi bitta t’op urgich (raketka) bilan patli koptokni urib o’ynaydi. O‘yin davomida o’yinchi koptokni shunday urish kerakki, natijada koptok setkadan oshib o’tib, raqib qaytarib urolmasligi kerak. Ushbu o’yinda bittalik yani ikki o’yinchidan, ikkitalik yani to’rt o’yinchidan o’ynash mumkin. Badminton o’yini ichkarida sport zalida o’naladi. Dunyo bo’yicha hozirgi kunda 14 mln. ‚o‘yinchi va 160 dan ortiq millatlar musobaqa uchun o’ynaydi.