Toshkent kimyo-texnalogiyalari insitituti

Ishlab chiqarish shovqini va tebranishlar

• Korxona va ishlab chiqarishdagi texnologik protsesslarda, jihozlar ishlayotganida shovqin paydo bo’ladi. Ishlayotgan tosh maydalagichlar, tegirmonlar, kompressorlar va ventilyasiya ustanovkalari, mexanizatsiyalashtirilgan asboblar va boshqa jixozlar shovqinning asosiy manbalaridir. Shovqin va titrash elastik muxit zarralarining tulkinsimon tarkaladigan tebranma harakatidir. Ularning insonga ta’siri tebranishlar chastotasiga boglik. 16 Gs dan kam chastotali tebranishlar odamga silkinish-titrash kabi ta’sir kiladi. 16-20000 Gs chastotali tebranishlar shovqin hosil qiladi. Detsibal (dB) da ifodalanadigan tovush bosimi darajalari quyidagi formulada hisoblanadi.

Bunda P – berilgan (dB) dagi tovush bosimi, n/m2

• Bunda P – berilgan (dB) dagi tovush bosimi, n/m2
• Po – tovush bosimining minimal kattaligi, n/m
• (Po=2-105)
• Har xil shovqin manbalari hosil qiladigan tovush bosimining taxminiy darajalari quyidagiga teng (dB):
• - Pnevmatik asbob ishlaganda (1m masofada) – 110-120 dB
• - Kompressor stansiyasi ishlaganda – 110 dB
• - Metall kirkish stanogi ishlaganda – 93-114 dB
• - Bolta pulat plitaga urilganda – 114 dB
• - 1 m da urtacha ovoz bilan gapirilganda – 60 dB
• - Reaktiv dvigatel ishlaganda – 140 dB dan yukori.
• - Og’irlikni sezish busag’asi – 130-140 dB