Тошкент кимё – технология институти



Download 1,08 Mb.
Pdf ko'rish
bet5/34
Sana01.06.2022
Hajmi1,08 Mb.
#627886
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   34
Bog'liq
yuqori malekulali birikmalar kimyosi va fizikasi

 
Ma’ruza 1 
Yuqori molekulyar birikmalar tasnifi 



 YuMB (polimer)ning molekulasi yoki makromolekula (yunonchadan 
makros-katta, buyuk) yuzlab va minglab atomlardan tashkil topgan, ular o’zaro 
bo’sh valent bog’lar bilan bog’langandir. 
Kelib chiqishi va olinish usuliga qarab YuMB tabiiy, sun’iy va sintetik 
polimerlarga bo’linadilar. 
Tabiiy materiallardan ajratib olingan polimerlar tabiiy polimerlar 
deyiladi (tsellyuloza, kanifol, shellak). 
Tabiiy polimerlarni kimyoviy modifikatsiyalab olingan polimerlar tabiiy 
polimerlar deyiladi (tsellyuloza efirlari). 
Quyi molekulyar birikmalardan sintetik usulda olingan polimerlar 
sintetik polimerlar deyiladi (PE, PS, PVX, PK, PA va x.k). Elementar 
zvenoning kimyoviy tuzilishi bo’yicha polimerlar organik, noorganik va 
elementoorganik polimerlarga bo’linadilar.
Organik polimerlar S-N bog’lar, funktsional guruxlar saqlab tarkibida 
azot, kislorod, galogen kabi atomlar bo’lishi mumkin. 
Noorganik polimerlar S-N boglarni saqlamaydi. 
Elementoorganik polimerlar organik va noorganik guruxlardan tashkil 
topadi. 
R - organik radikal 
Bog’larning qutblanganligiga qarab polimerlar qutbli va qutbsizlarga 
bulinadilar. 
Asosiy zanjir atomlarining tabiatiga qarab polimerlar gomozanjirli va 
geterozanjirlilarga bulinadilar. 



Gomozanjirli polimerlarda asosiy zanjir bir xil atomlardan tashkil topgan 
bo’ladi. 
Geterozanjirli polimerlarda asosiy zanjir ikki va undan ortiq atomlardan 
tashkil topgan bo’ladi. 
Makromolekulasi bir xil qaytariluvchan zvenolardan tashkil topgan 
polimer GOMOPOLIMER deyiladi. 
Makromolekulasi bir necha turdagi monomer zvenolaridan tashkil topgan 
polimerlar SOPOLIMERLAR deyiladi. Sopolimerlarning quyidagi turlari 
mavjud: 
Statistik .......- A A V A V V A - ..... 
Tartibli ketma-ket ......- A V A V A V A - ........
Blok-sopolimerlar ...... – A A A A V V V - ....... 
Payvand sopolimerlar ..... – A A A A A A A - .....
V V 
V V 
V V 
V V 
A va V - qaytariluvchan zvenolarni shartli belgisi 
Asosiy zanjir tuzilishiga qarab makromolekulalarni chiziqli juft chiziqli, 



tarmoqlangan va tursimon turlarini farqlanadi. 
chizikli 
juft chizikli 
Narvon polimerlar 




Download 1,08 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   34




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish