Тошкент ирригация ва

20.7. Сув оқимининг бошқарувчи иншоотларда сув сарфини ўлчовчи
қурилмалар.
а). Қисқарувчи ўрнатма ўрнатилган қувурли сув ўтказгич.

Чизма 20.32. Қиқарувчи ўрнатмали сув сарфини ўлчовчи қурилма.

Қисқарувчи ўрнатмали қувурдан сув ўтганда унинг сув сарфи қуйидаги формула орқали аниқланади.

c
Q  3,47 d ² _;

Z - шахта ичидаги сув сатхи билан пастки бъефдаги сув сатхларининг фарқи.

^_c - иншоотни сув сарфи коэффиценти. d – ўрнатмали халқанинг чиқиш диаметри.
^_c = ;

б). Халқали сув сарфини ўлчовчи қурилма.

Чизма 20.33. Трубали сув сарфини ўлчовчи қурилмалар.

б – халқали; в – қисқарувчи; г – сигмент диаграммали.

Халқали сув сарфини ўлчовчи қурилмадан ўтаётган сувнинг миқдори қуйидаги формула орқали аниқланади:
Q  3,4  d ² _;

Бу қурилмаларда пастки бъефдан трубанинг учи сув билан кўмилган бўлиши керак.

в). Олд қўшимчали қувурли сув сарфини ўлчовчи қурилмалар.
Чизма 20.34. Олд қўшимчали қувурли сув сарфини ўлчовчи қурилмалар. 1 – ўрнатма; 2 – сув сарфини ўлчовчи жихоз; 3 – затвор;

L  (1,5  3)  a  (d )
l  0,5  a  (d )  0,5  A  0,5 1  0,5m _, L₁>a ёки d нинг миқдоридан кам бўлмаслиги керак.
Иншоотдан ўтаётган сувнинг сарфи қуйидаги формула орқали аниқланади.

k - сув сарфи коэффиценти.
Q  k  

 - қувурнинг ички қисмининг майдони.