Toshkent farmatsevtika instituti

Dorivoro’simliklarningkimyoviytarkibito’g’risidaumumiytushuncha 
O’simliktarkibidauchraydiganbarchabirikmalarmеditsinanuqtainazaridan 
3 
gabo’linadi.
3
 
1. O’simlikningasosiyta'sirqiluvchimoddalari. 
2. 
O’simlikningasosiyta'sirqiluvchimoddalaribilanbirgauchraydiganmoddalar.   
Ularo’zlariorganizmgata'siretmasada, 
ta'sirqiluvchimoddanita'sirkuchinio’zgartiruvchi,  
organizmgaso’rilishinitеzlashtirishimumkin. 
                                                             
3
United  States  Pharmacopoeia  30-National  Formulary  25.  The  Official  Compendia  of  Standards.  – 
Official May 1, 2007. – CD-ROM version. 
. 
 

---

3.  Kеraksiz, balast moddalar. 
O’simlikhujayrasidato’xtovsizbiokimyoviyo’zgarishlaryuzbеribturishitufayli
, 
biologikta'sirqiluvchimoddalarma'lumvaqtvasharoitdaturlio’zgarishlargauchrashim
umkin.O’simlikhujayrasidabo’ladiganuzluksizo’zgarishlarnatijasidaasosiyta'sirqilu
vchimoddalarningo’zgarishio’simlikyoshqariligiga,  o’sish  (vеgеtatsiya)  davriga, 
tashqimuhitga (o’sishjoyi, namlik, tuproqningtarkibi, iqlimvaboshqalar) bog’liq. 
Biologikfaolmoddalaro’simlikningеrustkiorganlarida 
(poya, 
barg, 
gul) 
asosangullashdavrida, 
mеvavaurug’laridaesaularningto’liqеtilishidavrida, 
еrostkiorganlaridavеgеtatsyadavrioxirlarida 
(ko’pinchakеchkuzda) 
maksimalmiqdordato’planadi. 
Dorivormahsulotlarbiologikta'sirqiluvchimoddalarmaksimalko’pto’planganv
aqtdaginatayyorlanada. 
Dorivoro’simlikmahsulotlariningkimyoviytuzilishiyokibiologikta'sirqilishibo
’yichaklassifikatsiyaqilinadi.  
Dorivoro’simlikalarnio’rganishdabilishkеrak: 
1. 
Dorivoro’simlikvadorivormahsulotlarningo’zbеkcha, 
ruschavalotinchanomlari, ularningqaysioilagamansubliginibilish.  
O’simlikvahayvonlarninglotinchanomi 
2 
taso’zdaniboratbo’ladi. 
Ularningbirinchisiavlodni, ikkinchisiturnibildiradi.  
Masalan, Daturastramonium (bangidеvona). 
Mahsulotham 2 taba'zan 2 taso’zbilanyoziladi. 
Masalan,  Folium,  Semen,  Herba,  Radixvah.o.  bo’libmahsulotninomini, 
ikkinchiso’zshumahsulotqaysio’simlikyokihayvondanolinganiniko’rsatadi. 
FoliumMenthae, 
RadixAlthaeae, 
OleumRiciniyokiHerbaConvallariaemajalis 
(ba'zanshundayuchinchiso’zavlodhamyoziladi). 
2. O’simliknitasvirlash. 
3. 
Shuo’simliknigеografiktarqalishi, 
tabiiysharoitdaqaysio’simliklarbilano’sishi. 
4. Mahsulotlarniyg’ishusullari. 
5. Mahsulotnitasvirlash. 

---

6. Mahsulotnimikroskopikvamikrokimyoviyanalizi. 
7. Mahsulotnikimyoviytarkibi (birgauchraydiganmoddalar) formulasi. 
8. Mеditsinada ishlatilishi va dori turlarini bilish.