Toshkent farmatsevtika instituti

Ulgurji omborxonadagi asosiy jarayonlar 
    Zamonaviy  farmasevtika  omborlari  –  bu  mahsulotlarni  joylashtirish,  ularni 
saqlash,  tashish,  nazorat  va  xavo  almashinuvi  uchun  shart-sharoitlar  yaratishni 
ta'minlaydigan  ixtisoslashgan  ko‘p  kavatli  inshoatlar  hisoblanadi.  Omborxona 
zamonaviy  jixozlangan  ichki strukturaga ega bo‘lishi kerak, unda turli  xil texnika 
vositalaridan  (jixozlar)  foydalanadigan  ko‘plab  maydonlar  mavjud  bo‘lib, 
omborlar  bo‘limmalarida  bajariladigan  ishlarni  tartibga  solish  uchun  optimal 
sharoit  yaratish  muximdir.  Ruxsatsiz  shaxslarning  ishlab  chikarish  binolariga 

---

(kabul  kilish,  saralash,  saklash,  yig‘ish,  joylash  va  jo‘natish  uchun  mo‘ljallangan 
omborning bir kismi) kirishi taqiqlanadi. 
 
Yuklash  /tushirish  maydoni  bitta  yoki  ikkita  aloxida  xududda  bo‘lishi  mumkin  –
yuklash va tushirish.  
    Qabul  qilish-  omborxonada  dori  vositalarini  va  tibbiy  buyumlarni  qabul  qilish 
omborxonaning qabul qilish bo‘limi tomonidan amalga oshiriladi. Tovarlarni qabul 
qilish  va  tegishli  bo‘limlarga  berishni  amalga  oshirish  maqsadida  kamida  uch 
kishidan  iborat  qabul  hayati  tashkil  etiladi.  Qabul  hayati  raisi  qabul  bo‘limi 
boshlig‘i,  qichik  ish  xajmiga  ega  omborlarda  esa  dorixona  ombori  mudiri 
hisoblanadi.  Qabul  qilish  hayati  tarkibiga  bo‘lim  mudirlari,  tovar  qabul  qilishga 
tegishli  boshqa  shaxslar  xam  kirishi  mumkin.  Ba'zi  xollarda  hayat  tarkibiga 
mutaxasis-ekspertlar  yoki  betaraf  tashkilot  vakillari  kiritilishi  mumkin.  Qabul 
qilishda,  yuklash-tushirish  ishlarini  olib  borishda  dori  vositalarini  va  tibbiy 
buyumlarni  yog‘in-sochinlardan,  quyosh  nurlarining  bevosita  ta'sirlaridan,  yuqori 
yoki past haroratdan himoya qilish ta'minlanishi kerak. 
Qabul qilish quyidagi jarayonlardan iborat: 
- 
qabul qilish jarayoniga tayyorgarlik ishlari; 
- 
qadoqning butunligini tekshirish; 
- 
tovarni tushirish; 
- 
qabul qilish joyiga olib kelish; 
- 
tovarni ochish; 
tovarni son jixatdan qabul qilish; 
- 
tovarni sifat jixatdan qabul qilish; 
- 
saqlash joyini aniqlash. 
- 
Tovarlarni  son  jixatdan  qabul  qilish-  bu  xujjat  asosida  aniq  sonining 
muvofiqligini solishtirib qabul qilishdir. Bunda quyidagi operatsiyalar bajariladi: 
- 
 Tovarlarni  ochish uchun joy tayyorlash; 
- 
 Qadoqlarni ochish; 
- 
 Son jixati an xisoblash (tortish); 

---

- 
 Son jixatdan xujjat bilan solishtirish. 
Qabul  qilishda  ishtirok  etuvchi  shaxslar  dori  vositalarining  son  va  sifat  jixatdan 
qabul  qilish  qoidalari,tibbiyotda  ishlatiladigan  mahsulotlarni  yuborishning  asosiy  
hamda  aloxida  turlarini  ishlab  chiqarish  shakllarini,  narx  navo  va  boshqalarni 
yaxshi bilishi majburiydir. Dorixona omboriga zaxarli yoki giyoxvandlik vositalari 
kelishi  bilan  darxol  zaxarli  va  giyoxvand  dori  vositalari  saqlash  bo‘limiga 
topshiriladi. Ularni son jixatidan va kuzatuv xujjatlariga mosligi omborxona mudiri 
tomonidan tekshiriladi. 
Tovarni sifati bo‘yicha qabul  qilish – Sifat bo‘yicha qabul qilishda quyidagilarga 
e'tibor qilinadi: 
- 
 tovarshunoslar ish joyiga tovarlarni keltirish; 
- 
 Tovarlarni ochish; 
- 
 Shartnoma bitima asosida tovarni muvofiqligini solishtirish. 
    Qabul  qilish  jarayonida  dori  vositalarining  qadog‘ida  ezilgan,    singan  xolatlar 
aniqlansa  va    kuzatuv  xujjat  me'yorlariga  javob  bermasa  u  tovarni  identifikasiya 
qilinmaguncha  aloxida    ajratilgan  (karantin)  xonaga  joylashtirib  quyiladi. 
Aniqlangandan so‘ng tovarni ishlab chiqaruvchiga qaytariladi yoki yo‘q qilinadi. 
    Sifatsiz, 
qalbakilashtirilgan, 
O‘zbekiston 
Respublikasida 
ro‘yxatdan 
o‘tkazilmagan  dori  vositalarini  va  tibbiy  buyumlarni,  O‘zbekiston  Respublikasida 
ro‘yxatdan  o‘tkazilgan  dori  vositalarining  g‘ayriqonuniy  nusxalari,  shuningdek 
muomaladagi  dori  vositalari  va  tibbiy  buyumlar  ularning  inson  sog‘lig‘iga  zararli 
ta'sirini tasdiqlovchi omillar aniqlangan taqdirda, belgilangan tartibda muomaladan 
chiqarilishi va dalolatnoma tuzilib, O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi 
tomonidan  belgilanadigan  tartibda  yo‘q  qilib  tashlanishi  kerak.  Bunda  ular 
identifikasiya  yoki  belgilangan  tartibda  yo‘q  qilingunga  qadar  boshqa  dori 
vositalari  va  tibbiy  buyumlardan  alohida  maxsus  ajratilgan  joyda  dalolatnoma 
asosida saqlanishi kerak. 
    Tovarni  joylashtirish va saqlash- Omborxonada barcha dori vositalari va tibbiy 
buyumlar  stellajlarda  va  tagliklarda  joylashtirilishi  kerak.  Dori  vositalarini  va 
tibbiy  buyumlarni  polda  tagliklarsiz  joylashtirishga  yo‘l  qo‘yilmaydi.  Tagliklar 
polda  bir  qatorda  yoki  stellajlarning  balandligi  hisobga  olingan  holda  stellajlarda 
bir necha qavatda joylashtiriladi. 
    Dori  vositalarini  va  tibbiy  buyumlarni  saqlash  xonalari  va  ulardagi  asbob-
uskunalar, jihozlar toza holatda saqlanishi kerak. 

---

    Ishlab chiqaruvchilar va ulgurji realizasiya qiluvchi tashkilotlar dori vositalari va 
tibbiy  buyumlarning  buzilishi  (to‘kilishi,  sochilishi,  sinishi),  mikroorganizmlar 
tomonidan  shikast  yetkazilishi  va  dori  vositalari  kesishgan  kontaminasiyasining 
oldini olish uchun tegishli choralarni ko‘rishi kerak.