Toshkent farmatsevtika instituti

4.12. – rasm. Initsiatsiya bosqichining boshlanishi.
Faol bo`lmagan ribosoma va uning ikkita qismi:
P- peptidil; A- aminoatsil
mRNK ni 5¹-oxirining birinchi kodoni AUG yoki GUG. Bu kodonlar boshlovchi – initsiyatsiyalovchi kodonlar deb atalib, ribosomalardagi translyatsiya

172

har doim aynan ulardan boshlanadi. Bu kodonlarga antikodoni mos keladi. Eukariotlarda ikki turdagi metionil-tRNK bo`ladi. Ulardan biri doim initsiatsiyada ishtirok etadi, ikkinchisi esa elongatsiya jarayonida ishtirok etadi. Prokariotlarda oqsil biosintezi NH<sub>2</sub> guruhi formil guruhi bilan blokirlangan formilmetionin-tRNK dan boshlanadi.
Bundan tashqari initsiatsiyada kamida uchta oqsilli faktorlar (F<sub>1</sub>, F<sub>2</sub>, F<sub>3</sub>) ishtirok etib, ular ribosoma va GTF ni tashkil etuvchi komponentlariga kirmaydi. Oqsilli faktorlar mRNKning kichik subbirlik va GTF bilan bog`lanishini yengillashtiradi.