Toshkent farmatsevtika instituti tibbiy va biologik fanlar kafedrasi mikrobiologiya, virusologiya va

o’
z faolligini y
o’
qotadi. 
Odamlarda kasallikning patogenezi 
Kasallikni manbai b
o’
lib, bemor odam yoki virus tashuvchilar hisoblanadi. Kasallik havo 
tomchi, fekal, oral y
o’
llari bilan yuqadi. Virus og‘iz b
o’
shlig‘i, burun halqumlarining shilliq qavati 
epitelial hujayralarida reproduksiyalanadi. Birlamchi virus reproduksiyasi ingichka ichakni shilliq 
qavati va Peyer blyashkalarida ham r
o’
y beradi. Virus limfa sistemasidan qonga 
o’
tib, MNS – ga 
boradi va periferik nerv aksonlariga pastki harakat neyronlarining tolalari b
o’
ylab tarqaladi. Virus 
bosh miya va orqa miyani shikastlaydi. Orqa miyani oldingi shoxlaridagi hujayralar juda ham 
virusga sezgir b
o’
ladi, shuning uchun ushbu hujayralarning shikastlanishi falajlikka olib keladi.
Klinik belgilari paydo b
o’
lganiga qadar bemorning burun, halqumi va najasidan virusni 
ajratib olish mumkin. Kasallik 4 – xil klinik shaklda kechadi.
Klinik simptomlari rivojlanmagan shakli. Kasallikning engil falajsiz shakli.Aseptik meningit 
shakli. Falajlik shakli.Kasallikning yashirin davri 7 – 14 kun, ayrim hollarda 3 – 35 kun blishi 
mumkin. Poliomielit virusining 3 ta serotipi axoli orasida tarqalgan. Poliomielit bilan asosan 4 
oylikdan 5 oygacha b
o’
lgan bolalar kasallanadi va kattalar ham kasallanishi mumkin. Kasallik 
k
o’
proq kuz oylarida uchraydi. Kasallikning og‘ir kechishi, bemor organizmining holatiga va 
uning irsiyatiga bog‘liq.
IMMUNITETI:
Poliomielitdan s
o’
ng turg‘un, uzoq muddatli immunitet hosil b
o’
ladi. 
Virusning boshqa tipi yuqishi natijasida qayta kasallanishi mumkin. Virusning neytrallovchi 
antitelalar va sekretor immunoglobulin A hosil b