Toshkent farmatsevtika instituti ijtimoiy fanlar kafedrasi "pedagogika. Psixologiya"



Download 2,35 Mb.
Pdf ko'rish
bet79/227
Sana01.01.2022
Hajmi2,35 Mb.
#299198
1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   227
Bog'liq
pedagogika-psixologiya

 
Buni yodda saqlang! 
Ibn  Sino  umrining  so„nggi  yillarida  Gurganj,  Ray  va 
Hamadonda  yashaydi.  U  1037  yil  oxirida  Isfahonda  vafot 
etadi.  
Ibn  Sinoning  odob-axloq  va  insonparvarlik  haqidagi 
ta‟limoti  katta  ilmiy-maliy,  tarbiyaviy  ahamiyatga  ega.  Bu 
ta‟limot  inson  olam  rivojlanishining  toji  bo„lib,  u  buyuk 


49 
 
sharaf va hurmatga loyiqdir, degan fikrga asoslanadi. 
 
Ibn Sino fanning turli sohasiga oid 450 dan ortik asar yaratadi. Lekin bizgacha 250 
ga  yakini  etib  kelgan  bo„lib,  ulardan  50  dan  ortik  qo„l  yozmalari  O„zbekiston  fanlar 
Akademiyasi  Abu  Rayxon  Beruniy  nomidagi  SHarqshunoslik    institutining  kitob 
fondida saqlanib kelmokda. 
U ta‟lim-tarbiyaga ta‟lluqli bo„lgan quyidagi asarlarni yaratgan. Masalan: «Tadbir 
al-Manozil»  (turar  joyni  boshkarish),  «Axloq  haqida  risola»,  «Burch  hakida  risola», 
«Nafsni  pokiza  tutish»,  «Badanni  boshkarish»,  «Adolat  hakida  kitob»,  «Al-konun», 
«Ishq  hakida  risola»,  «Xay  ibn-YAkzon»,  «Nomozning  mohiyati  haqida  risola», 
«Ziyorat  kilishning  ma‟nosi  hakida»,  «An-Najot»,  «Ash-SHifo»,  «Donishnoma»  kabi 
asarlari bilan ilm-fanga hissa ko„shgan buyuk allomadir. 
SHuning  uchun  ham  SHarqda  unga,  "SHayx  ur-Rais"  -  ya‟ni  olimlarning  olimi 
degan yuksak unvon berilgan. 
U  o„zining  «Axloqqa  oid  risola»sida  insonning  umumiy  fazilati  hakida  gapirib, 
kishilarda  yuz  beradigan  yaxshi  va  yomon  xulqlarning  paydo  bo„lish  sabablari 
to„g„risida  to„xtaladi.  Uning  fikricha  yaxshi  va  yomon  xulqlarning  hammasi  odatdan 
paydo  bo„ladi,  odamlarning  yaxshi  yoki  yomon  bo„lishida  hukumat  ahllarining  ta‟siri 
ham zo„r bo„ladi, deydi. 
Ibn  Sino  axloqiy  hislatlardan:  iffat,  kanoat,  saxiylik,  shijoat,  sabr,  muloyimlik, 
sirni saklay bilishlik, ilm- ma‟rifatli bo„lish, kamtarlik,  adolatlilik,   do„stlik, vafodorlik 
kabi axloqiy kategoriyalarga ta‟rif beradi. U insoniy fazilatlarga: 
Jasurlik  -  biror  ishni  bajarishda  kishining  jasurligi;  CHidamlilik  -  inson  boshiga 
tushgan yomonlikni to„xtatib turuvchi quvvat; 
Aqllilik - biror ishni bajarishda shoshma-shosharlik kilishdan saklovchi quvvat; 
Ziyraklik  -  sezgi  bergan  narsalarning  haqiqiy  ma‟nosini  tezlik  bilan  tushinishga 
yordam beruvchi quvvat. 
Ibn  Sinoning  fikricha  insonlar  xulgq-atvorida  birmuncha  nuqsonlar  bor.  Bular: 
aldash, rashk, o„ch olish, adovat, bo„xton, irodasizlik kabilardir. 
U  fanlar  tavsifi  xakida  ham  fikr  bildirgan  Olim  birinchi  o„ringa      tibbiyot   
fanlarini   ko„yadi.   falsafani   esa   ikki   guruhga-nazariy va amaliy guruhga bo„ladi. U 
birinchi guruhga etika, ig^tisod, siyosatni kiritadi. 
 

Download 2,35 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   227




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish