Toshkent farmatsevtika instituti farmatsevtik kimyo kafedrasi farmatsevtik kimyo fanidan masalalar to

 
Masalan:  Titrlashda  10  ml  (V)  0,1mol/l  kaliy  yodat  (1/6  KJO
3
)  eritmasi 
(K=0,99)  sarflangan  bo‘lsa,  tarkibida  0,05  g  (b)  dan  askorbin  kislotasi  bo‘lgan 
maydalangan  tabletka  kukunidan  qancha  tortim  olish  kerak?  Bitta  tabletka 
o‘rtacha massasi – 0,2016 g (R). 1 ml 0,1 mol/l kaliy yodat eritmasiga 0,008806 
g askorbin kislotasi to‘g‘ri keladi. 
 
Masalaning yechimi:  
10 0,99 0, 008806 0, 2016
,
0,3515
0,35
0, 05
g
V K T P
a
b
  







 
Me’yoriy  hujjatga  muvofiq  dori  moddasining  miqdorini  aniqlashda  yo‘l 
qo‘yiladigan  xatolik  turlari  tayyor  dori  turlari  tarkibiga  qarab  1–2  %  atrofida 
bo‘lishiga  ruhsat  beriladi.  Shu  bilan  birga  titrlashdagi  xatolik  ±0,5  %  dan 
oshmasligi  kerak.  Bunday  aniqlik  optimal  titrant  hajmi  sifatida  10,0  ml  titrant 
olinganida kelib chiqadi (0,05·100/10 =0,5). 
Yakka  tartibda  dori  moddasini  tahlili  kabi  turlari  tayyor  dori  turlari 
tarkibidagi  dori  moddasini  miqdorini  aniq  o‘lchash  yoki  tortish  uchun  tortim 
massasini  karrali  nisbatda  oshirishga  to‘g‘ri  keladi.  Bunday  hollarda  tortim 
massasi quyidagi formula bilan topiladi: 
;
a
V K T P W
a
b V
   


 
Masalan:  Titrlashda  10  ml  (V)  0,05  mol/l  trilon  B  eritmasi  (K=1,0) 
sarflangan bo‘lsa, tarkibida 0,5 g (b) dan kalsiy glukonat bo‘lgan maydalangan 

---

81 
 
tabletka kukunidan qancha tortim olish kerak? Bitta tabletka o‘rtacha massasi – 
0,6025  g  (R).  1  ml  0,05  mol/l  trilon  B  eritmasiga  0,02242  g  kalsiy  glukonat 
to‘g‘ri keladi.