Toshkent farmatsevtika instituti farmatsevtik kimyo kafedrasi farmatsevtik kimyo fanidan masalalar to

Vazir   
 
 
 
 
F.G‘. Nazirov 

---

182 
 
O‘zbekiston Respublikasi 
Sog‘liqni saqlash vazirligining 
2002 yil 29 dekabrdagi 
583-sonli buyrug‘i bilan 
TASDIQLANGAN 
 
Dorixona muassasalarida tayyorlanadigan dori  
turlarining sifatini baholash bo‘yicha  
qo‘llanma 
 
Ushbu  qo‘llanma  O‘zbekiston  Respublikasi  "Dori  vositalari  va 
farmatsevtika  faoliyati  to‘g‘risida"gi  qonunining  5  moddasiga  muvofiq  ishlab 
chiqildi. 
U  dorixona  muassasalarida  tayyorlanadigan,  qadoqlanadigan  dori 
turlarining  sifatini  baholash  va  yo‘l  qo‘yilishi  mumkin  bo‘lgan  og‘ish 
me’yorlarini  belgilaydi  hamda  dorixona  muassasalarida  ko‘rsatma  sifatida 
foydalaniladi. 
1.  Dorixona  muassasalarida  tayyorlanadigan  dori  turlarining  sifat  darajasi 
amaldagi  me’yoriy  Farmakopeya  maqolalari,  O‘zbekiston  Respublikasi 
Sog‘liqni  saqlash  vazirligining  buyruqlari  va  yo‘riqnomalari  talabi  asosida 
sifatni belgilovchi kompleks (uyg‘un) ko‘rsatkichlar bilan baholanadi. 
2.  Tayyorlangan  dori  turlarining  sifatini  baholashda  "qoniqarli"  (yaroqli 
mahsulot)  yoki  "qoniqarsiz"  (yaroqsiz  mahsulot)  -  degan  terminlardan 
(so‘zlardan) foydalaniladi. 
3.  Tayyorlangan  dori  turlarining  sifati  organoleptik  usulda  va  o‘lchov 
asboblaridan foydalanib aniqlanadi. 
4.  Tayyorlangan  dori  turlarining  sifati  quyidagi  hollarda  "qoniqarsiz" 
(yaroqsiz mahsulot) deb baholanadi: 
4.1.  Tavsifi  bo‘yicha  (tashqi  ko‘rinishi,  rangi,  hidi)  talabga  mos 
kelmaganda. 

---

183 
 
4.2. Tiniqligi va eruvchanligi bo‘yicha talabga mos kelmaganda. 
4.3. Suvda parchalanishi bo‘yicha talabga mos kelmaganda. 
4.4. Surtma, shamchalar va kukun dorilar tarkibidagi kukunsimon dorilarni 
maydalik va aralashish darajasi bir xil bo‘lmaganda. 
4.5. Tarkibida mexanik qo‘shilmalar va yot moddalar bo‘lganda. 
4.6. Chinligi bo‘yicha talabga javob bermaganda : 
- bir dori vositasi ikkinchisiga yanglishib, almashtirib qo‘yilganda; 
- retseptda yozilmagan dori vositasi qo‘shib tayyorlanganda; 
- retseptda yozilgan dori vositasi qo‘shilmaganda; 
-  farmakologik  ta’siri  bo‘yicha  o‘xshash  dori  vositasi  o‘rniga  boshqasi 
qo‘shilsa,  lekin  bu  o‘zgartirish  haqida  retseptda,  yorliqda  yoki  talabnomada 
tegishli yozuv bo‘lmaganda. 
4.7.  Tayyorlangan  dori  turi  retseptda  ko‘rsatilgan  miqdordan  hajmi  yoki 
og‘irligi bo‘yicha farq qilganda; 
- dorining umumiy hajmi yoki og‘irligi farq qilganda; 
- alohida olingan dori vositalarining dozasi yoki soni farq qilganda; 
-  dori  vositalarining  alohida  olingan  miqdori  og‘irlik  bo‘yicha  farq 
qilganda. 
4.8. pH ko‘rsatkichi bo‘yicha talabga mos kelmaganda; 
4.9. Zichligi bo‘yicha talabga mos kelmaganda; 
4.10. Sterilligi bo‘yicha talabga mos kelmaganda; 
4.11. Mikrobiologik tozaligi bo‘yicha talabga mos kelmaganda; 
4.12. Sterillangan dori vositalari yaxshi kavsharlanmaganda; 
4.13. Tayyorlangan dori turlarini tashqi bezashda amaldagi buyruq talablari 
buzilganda. 
5. Tayyorlanadigan dori turining tarkibi amaldagi Farmakopeya maqolalari 
va  O‘zbekiston  Respublikasi  SSVning  buyruqlarida  ko‘zda  tutilgan  hollarda 
yoki faqat shifokor ruxsati bilan zarur bo‘lganda o‘zgartirilishi mumkin. Bunda 
retseptda, yorliqda yoki talabnomada tegishli o‘zgartirish yozib qo‘yilishi kerak, 
aks holda tayyorlangan dori vositasi "qoniqarsiz" deb hisoblanadi. 

---

184 
 
6. Bemorga beriladigan dori vositaning miqdori(soni) retseptda ko‘rsatilgan 
miqdordan o‘zgartirilganda, kukun dori o‘rniga tabletka berilganda retsept yoki 
talabnomada o‘zgartirish to‘g‘risida yozib qo‘yilishi kerak. 
7.  Dorixonada  tayyorlangan  dori  turlarida  yo‘l  qo‘yilishi  mumkin  bo‘lgan 
og‘ish  me’yorlarini  (farqini)  aniqlashda  ishlatiladigan  o‘lchov  asboblari,  dori 
vositalarini tayyorlashda ishlatilgan asboblar bilan bir xil klassda bo‘lishi kerak. 
 
 

---

185 
 
Ilova 2.