Toshkent farmatsevtika instituti farmakologiya va klinik farmatsiya

      1.Texnologik jarayonlarni favqulodda rejimlarda  ishlarga tayyorlash; 
      2. Favqulodda vaziyatlar tasirini kamaytirish; 
      3.Ehtimoli bo„lgan favqulodda vaziyatlarni aniqlash va ularni bartaraf etish. 
        O„rganuvchilarning  har  bir  toifasi  uchun  tayyorgarlik  shakl  va  usullari  bir 
kompleksda  qo„llaniladi.  Masalan,  rahbariyat  va  boshliqlar  tarkibi  uchun  komanda -shtab 
o„quv  mashqi,  tuzilmalar  uchun  maxsus-taktik,  qolgan  qatnashchilar  uchun  mavjud  sharoitga 
to„g„ri  keladigan  ma‟lum  vazifalarni  bajarishda  olib  boriladigan  amaliy  mashg„ulotlar  va 
mashqlar. 
         O„z  mohiyati  bo„yicha  kompleks  o„quv  mashqlari-  shu  ob‟ektning  fuqaro 
muhofazasi,  favqulolda  vaziyatlarning  oldini  olish  va ularda  harakat  qilish  masalalari  bo„yicha 
tayyorligining namoyishidir. 
        O„quv  mashqiga  tayyorlanish.  O„quv  mashqini  tayyorlash  k orxona   r a hbar i - 
fuqaro muhofazasi boshlig„i  zimmasidadir. 
       Ma shqni  ta yyor la sh  va   o„tk a zish  u chu n  ra hba rning  o„rinbosari  va 
yordamchilari tayinlanadi, rahbariyat shtabi yoki boshqaruv guruhi tuziladi. 
         Kompleks  o„quv  mashqiga  tayyorgarlik  taqvimiy  rejaga  muvofiq  amalga 
oshiriladi.  Reja  ixtiyoriy  ravishda tuziladi, uni rahbariyat  shtabi  boshlig„i imzolaydi  va  o„quv 
mashqi rahbari tasdiqlaydi. 
        O„quv  mashqini  o„tkazish  uchun  rahbarning  ko„rsatmalari  asosida  quyidagi 
hujjatlar tayyorlanadi: 

---

96 
 
           -o„quv mashqini o„tkazish rejasi;  
           -tashkiliy ko„rsatmalar; 
           -o„rinbosar va yordamchilar (vositachilarning shaxsiy rejalari; 
          -  ta‟ minot  reja si  ( moddiy -texnik,  aloqa,  ta qlid,  komendantlik  xizmati  va 
boshqalar); 
           -   xavfsizlik choralari bo„yicha yo„riqnoma.  
         O„quv  mashqini  o„tkazish  va  uning  mavzusiga,  o„quv  maqsadlari  va  miqyosiga  bog„liq 
bo„lgan  bosqichlar  bo„yicha  rejalashtiriladi.  Har  bir  bosqich  harakatning  ma‟lum  bir  davrini 
qamrab olgan masalalarni o„z ichiga olishi kerak. Masalan, o„quv mashqi rahbariyati tarkibiga tabiiy 
ofat  yoki  texnogen  xususiyatli  favquloddd  vaziyatlar  sodir  bo„lgani  haqidagi  xabarni  etkazish  bilan 
boshlanishi mumkin. 
              Bu  bosqichda  favqulodld  vaziyatlar  bo„limiga,  xizmatlar va  tuzilmalarga  xabar  berish 
va  shtabda  shoshilinch  ko„riladigan  masalalar  ishlab  chiqiladi.  Boshqaruv  joyi  tashkil  etiladi, 
muhofaza  inshootlari  tayyor  holga  keltiriladi,  agar  zaruriyat  bo„lsa,  u  holda  shaxsiy  muhofaza 
vositalari beriladi, ob‟ekt barqarorligini oshirish  bo„yicha tadbirlar hamda “Favqulodda vaziyatlarning 
oldini olish va bartaraf etishda harakat qilish rejasi”da ko„zda tutilgan tadbirlar amalga oshiriladi. 
             Keyingi  bosqichda  (o„quv  mashqi  maqsadiga  muvofiq)  ishlab  chiqarishni  halokatsiz 
to„xtatish,  avariya  oqibatlarini  kamaytirish,  ishchi  va  xizmatchilarni  qisman  evakuatsiya  qilish, 
korxonada qolayotganlarni muhofaza qilish,  tuzilmalarni to„la tayyor holga keltirish masalalari ishlab 
chiqilishi mumkin. 
          Uchinchi bosqichda, avariya-qutqaruv xizmatlari va tuzilmalar tomonidan qidiruv-
qutqaruv  ishlarini  va  jarohatlanganlarga  birinchi  tibbiy  yordam  ko„rsatishni  hamda  favqulodda 
vaziyatlar oqibatlarini bartaraf etish masalalari hal etiladi. 
             O„quv  mashqini  o„tkazish  rejasi.  O„quv  mashqi  masalalarini  ishlab  chiqish  ketma-ketligini 
aniqlaydigan asosiy hujjat - o„quv mashqini o„tkazish rejasidir. 
         Rahbar  o„quv  mashqi rejasini tadbirlarning  boshlanishidan kamida ikki hafta avval 
tasdiqdaydi. 
           Korxona  o„quv  mashqiga  tayyorgarlik  borasida  tashkiliy  ko„rsatma  rahbarning  buyrug„i 
sifatida  rasmiylashtiriladi  va  ijrochilarga  avvalroq  (odatda  o„quv  mashqi  boshlanishidan  bir  oy  oldin) 
etkaziladi. 
     Sardorlarning  ma‟ru za larida n  keyin  tuzilmalar  joylariga qaytgandan so„ng rahbar 
o„quv mashqini yakunlaydi.