Toshkent farmatsevtika instituti dori turlari texnologiyasi kafedrasi biofarmatsiya

Vodorod  ionlarini  konsentratsiyasiga
  bog‘liq  holda  dorivor  moddalar 
ionlashgan yoki ionlashmagan shaklda bo‘lishi mumkin. pH ko‘rsatkichi eruvchanlikga, dorivor 
moddalarni taqsimlanish koeffitsientiga, membrana potensialiga va yuza faolliliga ta’sir etadi.        
Suvsiz dorivor moddalar va kristallogidratlar ularni farmakologik ta’sirini o‘zgartiruvchi 
turli  eruvchanlikga  egadir.  Masalan:  kofein,  ampitsillin,  teofillin  suvsiz  eritmalari  ularni 
kristallogdratlariga nisbatan tezroq eriydi, demak tezroq so‘riladi. 
“Farmatsevtik  omillar”
  tushunchasi  preparatlarni  tayyorlashdagi  barcha  jarayonlarni  o’z 
ichiga olamasdan, faqat dori moddaning terapevtik faolligiga ta’siri aniqlangan omillarnigina o’z 
ichiga oladi. Farmatsevtik omillar orasida yordamchi moddalar, ularning tabiati va miqdori, dori 
moddaga  ko’rsatadigan  ta’sirining  murakkabligi  va  muhimligi  jihatidan  qolgan  barcha 
omillardan ajralib turadi.  
Yordamchi moddalar biofaol moddalarning o’ziga xos tarkibiy qismi bo’lib, u bilan doim 
aloqada  bo’ladi.  Yordamchi  moddalar  dori  modda  –organizm  tizimiga  o’z  ta’sirini  ko’rsatadi. 
Ular  dori  modda  ta’sirini  pasaytirishi,  susaytirishi  va  turli  sabablarga  ko’ra  uni  o’zgartirishi 
mumkin.