Toshkent farmatsevtika instituti biotexnologiya kafedrasi

МОДУЛНИ ЎҚИТИШДА ФОЙДАЛАНИЛАДИГАН ИНТРЕФАОЛ ТАЪЛИМ МЕТОДЛАРИ.

«Биотехнология»фаниниг modulini oqitish uchun innovatsiyalar va ilgor xorijiy tajribalar

Interfaol oqitish usullari, grafik organayzerlar va talim texnologiyalari

«Биотехнология» фанининг modulini talabalarga oqitishda bir qancha innovatsiyalardan foydanish mumkin. Innovatsiyalar ozining foydalanish orni, jihati va bajarilish usullari, muommali echimlari bilan biri- biridan farq kiladi.
«Innovatsiya» sozi lotin tilidan olingan bolib, yangilik kiritish degan manoni bildiradi. Innovatsiya pedagogik muammolar echimini izlash, talim sohasida innovatsion jarayonlarining borishi, xususiyatlari, mazmuni tarkibi va klassifikatsiyasi, tekshirish natijalarini tahlil qilish bilan bogliq.

1-jadval. Oliy talim oquv jarayoniga innovatsion talim texnologiyalarini tadbiq etish tizimi.

Oquv mashgulotlari	Interfaol metodlar	Grafik organayzerlar
1.Maruza mashgulotlari talim texnologiyasi 2. Seminar mashgulotlari talim texnologiyasi 3. Amaliy mashgulotlar talim texnologiyasi 4. Mustaqil talim texnologiyasi 5. Keys-stadi talim texnologiyasi 6. Loyiha talim texnologiyasi	1.Aqliy hujum 2.Erkin yozish 3.Asoslangan esse 4.FSMU 5.Blits-sorov 6.Blits-oyin 7.YOzma va ogzaki tushunchalarni aniqlash 8.Tushunchalar asosida matn 9.CHalkashtirilgan mantiqiy zanjirlar ketma-ketligi	1.Klaster usuli 2.B-B-B chizmasi 3.T-chizma 4.Venn diagrammasi 5.Konseptual jadval 6.Insert jadvali 7. «Nima uchun?» chizmasi 8. «Qanday?» diagrammasi 9.Baliq skeleti 10.Toifalash jadvali 11.Nilufar guli

Oliy talimda talabalarni zamonaviy pedagogik texnologiyalardan, interfaol metodlar va grafik organayzerlardan foydalanib oqitish zarur. Bu zamonaviy innovatsion texnologiya usullarini oquv jarayonining turiga qarab bir barcha turlaridan foydalanish mumkin. Masalan talabaga otilgan darsni takrorlash vaqtida aqliy xujum usulidan foydalanish mumkin. Bunda otilgan mavzu yuzasidan savol beriladi, talabalar ogzaki javob berishadi, dars davomida yoki dars oxirida BBB, FSMU, esse usullaridan yoki assisment usulida nazorat ishini amalga oshirish mumkin. BBB usulida talaba bilmoqchi bolgan malumotni, bilishni hohlagan malumotni, bilib oladi. Assisment otkazish asosan dars oxirida beriladi, u test va qisqa javobli savollardan tashkil topgan boladi, buning natijasi talabalarni darsni kanchalik ozlashtirganligi va professor oqituvchining dars otishining natijasini belgilab beradi. Bunday zamonaviy usullardan foydalanish talabalarning darsga bolgan qiziqishini oshiradi, sohani puxta egallashiga olib keladi. Quyida ayrim usullarni korgazmali tarzda misollar bilan keltirib otamiz.
«Aqliy xujum» usuli. Bu metoddan maksad mumkin kadar katta mikdordagi goyalarni yigish, talabalarni ayni bir xil fikrlash inersiyasidan xoli kilish, ijodiy vazifalarni echish jarayonida dastlab paydo bulgan fikrlarni engishdir.
FSMU texnologiyasi. Ushbu texnologiya munozarali masalalarni hal etishda, bahs-munozaralar otkazishda yoki oquv seminari yakunida (tinglovchilarning oquv-seminari haqidagi fikrlarini bilish maqsadida), yoki oquv rejasi asosida biror-bir bolim organilgandan song qollanilishi mumkin, chunki bu texnologiya tinglovchilarni oz fikrini himoya qilishga, erkin fikrlash va oz fikrini boshqalarga otkazishga, ochiq xolda bahslashishga, shu bilan bir qatorda oquvchi-talabalarni oquv jarayonida egallagan bilimlarini tahlil etishga, qay darajada egallaganliklarini baholashga ham tinglovchilarni bahslashish madaniyatiga orgatadi.
F - Fikringizni bayon eting
S - Fikringiz bayoniga biror-bir sabab kursating.
M - Korsatilgan sababni tushuntiruvchi (isbotlovchi) misol keltiring.
U - Fikringizni umumlashtiring.
Bilaman/bilishni hohlayman/bildim (B/B/B) Biror-bir mavzu yoki bolim boyicha tadqiqot ishini otkazishga imkon beruvchi grafik organayzerdir. Izlanuvchanlik, anglash faoliyatini ratsional tashkil etish malakalarini rivojlantiradi.