Тошкент фармацевтика институти

Stenokardiya-  miokardning  kislorodga  bulgan  extiyoji  va  uning  qon bilan etib kelishi 

urtasidagi  farqdan  kelib  chiqadi.  Toj  tomirlar  teshigining  torayishi  va  Yurak  muskulining 

qon  bilan  to„la  ta‟minlanmasligi  miokard  gipoksiyasiga  sabab  buladi.  Stenokardiya  asosan 

toj  arteriyalarining  aterosklerozi  tufayli,  shuningdek,  qattiq  ruxiy  iztirob,  tomirlarni 

o„smalar  ezib  qo„yishi    va  b.  tufayli  kelib  chiqadi.  Tinchlik  va  zuriqish  stenokardiyasi 

ajratiladi.  Barqaror  va  beqaror  stenokardiya  farqlanadi.  Barqaror  stenokardiya  xurujning 

kelib  chiqishi  va kasalning  ahvoliga  qarab 4 ta funksional  sinfga ajratiladi: 

I    funksional  sinf-stenokardiya  xuruji  faqatgina  tez  va  ko„p  bajarilgan  jismoniy  ishdan 

keyin  paydo bo„ladi, 

II  funksional  sinf-stenokardiya  xuruji  tez  yurganda,  zinadan  ko„tarilganda, 

balandlikka  chiqqanda, sovuq qotganda va ruxiy hayajonlanganda  ertalab paydo bo„ladi,  

III  funksional  sinf-stenokardiya  xuruji  hatto  tekis  yo„lda  yurganda  (200-500  m), 

birinchi  qavatga  ko„tarilganda  hamda  past  tepalikka  chiqqanda    paydo  bo„lishi  mumkin. 

Bemorning  jismoniy  harakati  sezilarli  darajada chegaralangan  bo„ladi. 

---

 

 

IV  funksional  sinf-engil-elpi  jismoniy  harakatdan  keyin,  ba‟zan  esa  tinch  turganda 

ham  paydo  bo„ladi.  Bemorning  jismoniy  harakati  yaqqol  cheklangan  va  ahvoli  og„ir 

bo„ladi. 

Belgilari:  kukrak  qisishi,  bu  soxada  og„riq,  Yurak  va  tush  suyagi  orqasida  burab 

og„riq  turadi  va  chap  qul,  elka  va  buyinga  tarqaladi.  Xarakatda  og„rik  kuchayadi,  yuzi 

oqarib,  sovuq  ter  bosadi.  AB  kutariladi,  puls  tezlashadi,  og„riq  tuxtashi  bilan  kup  siydik 

ajraladi,  bemor bushashadi. 

Davolash.  Toj  tomirlarni  kengaytiruvchi  preparatlar  (nitro  preparatlar),  ko„pincha 

nitroglitserin  0,  5  mg    tabletkalari  yoki  1-2  tomchi  1  %  eritmasi  til  ostiga  tashlanadi. 

Sedativ  preparatlar  (aminazin,  meprobamat,  elinium)  va  antikoagulyantlar  (fenilin, 

geparin)    beriladi.  Xozirgi  paytda  izonitrat  monosorbit  va  disorbit  preparatlari 

qullanilmoqda.  Og„riqni  bosish  uchun2-3  ml  2%  papaverin    yoki  2  ml  2  %  no-shpa 

eritmasi  2  ml  50  %  analgin  va  5-10  ml  2,  4  %  eufillin    eritmasi  bilan  ko„shib  venaga 

yuboriladi.  Mexnat  rejimini  tashkil  qilish,  xayajonlanishga  yo`l  quymaslik  choralari 

kuriladi.