Тошкент фармацевтика институти

Diabetik  koma.  Insulin  miqdorining  organizmga  etishmasligi  va  buning  natijasida 

giperglikemiyaning  rivojlanishi,  keton  tanachalarining  xosil  bo„lish  jarayonining  oshishi, 

vodorod ionlarining  kupayishi  diabetik  komaning  kelib  chiqishiga  sabab bo„ladi. 

Giperglikemiya  natijasida  xujayradan  tashqari  suyuqlikning  osmatik  bosimi  oshib 

ketadi  va  xujayra  degidratatsiyasi  kuzatiladi.  Birlamchi  siydikda  glyukoza  miqdorining 

yuqoriligi  suv  va  elektrolitlarni  buyrak  kanalchalarida  qayta  surilishiga  qarshilik  qiladi  va 

organizm  suvsizlanib  minerallar  almashinuvi  buziladi.  Diurez  kamayadi  va  vodorod 

ionlarining  chiqarilishi  susayib  ketadi  (atsidoz).  Metabolik  atsidoz  natijasida  natriy  va 

kaliy  zapaslari  kamayadi.  Diabetik  koma  koma  qandli  diabet  kasalligi  bilan  kasallangan 

bemorlarda,    insulinni  ortiqcha  qabul  qilish  va  parxezga  rioya  qilmaslik  oqibatida 

rivojlanadi.  Bunga  yuqumli  kasalliklar,  jarroxlik  operatsiyalari,  jismoniy  va  emostianal 

zuriqish  xam sabab buladi.  

Belgilari:  Koma  oldidan  chanqash  kuchayadi,  peshob  miqdori  ortadi,  kungil  aynish  , 

qusish va ayrim  xollarda  qorin va bug„imlarda  og„riq kuzatiladi.   

---

 

 

Giperglikemik  koma  atsa  sekin  rivojlanadi,  bemorlar  apatik  (loqayd),  es-xushi  tiniq 

emas,  nafas  olishi  chuqur  va  shovqinli,  og„zidan  atseton  xidi  keladi,  teri  qoplamlari 

oqargan  va  quruqlashgan,  kuzlari  kirtaygan,  mushaklar  bushashgan,  pay  reflekslari  deyarli 

yuq,  AD  pasaygan,  puls  tez  va  zaif.  CHuqur  koma  vaqtida  kollaps  xolati  rivojlanib, 

qondagi  qand  miqdori  (normada  3,3-5,5  g/l)  8  g/l  gacha  oshadi.  Diabetik  koma  ayrim 

xollarda 

yuqori 

giperglikemiya, 

glyukozuriya 

bilan 

kechadi, 

lekin 

ketoatsidoz 

kuzatilmaydi. 

BTYO.  insulinoterapiya  utkaziladi  (40-50  TB  insulin    izotonik  eritmani  20-40  ml 

bilan  aralashtirilib  venaga,  bir  vaqtda  yana  Ringer-Lokk  eritmasi  yoki  4-8%  li  200-400  ml 

natriy  gidrokarbonat,  Yurak  glikozidlaridan  korglyuqon  (1ml  0,06%)  yoki  srofantin  1ml, 

0,05%  venaga  yuboriladi.Og„ir  xolatida  bemorning  qoniga  mos  yangi  tayyorlangan  sitrat 

qushilgan  qon qo„yiladi.