Тошкент фармацевтика институти

Bronxial  astma-  bronxlar  bo„shlig„ining  torayishi natijasida to„satdan paydo bo„ladi. 

Bo„g„ilish va nafas chiqishining  qiyinlashuvi  bilan  xarakterlanadi 

Etiologiyasi  va  patogenezi.    O„pkani  innervatsiyalovchi  adashgan  nerv  uchlarining 

quzg„alishidan    bronxlar  silliq  mushaklarida  spazm  kelib  chiqadi  va  bronxlar  torayadi  va 

astma  xuruji  yuzaga  keladi.  Allergenlar  (tuxum,  baliq,  uy  xayvonlarining  yungi  xidi) 

ta‟siridan,  burun  to„sig„ining  qiyshayishi,  burundagi  poliplar,  ut  pufagi  yallig„lanishi  va 

yuqumli  kasalliklar  natijasida,  bulardan  tashqari  zax  xonalarda yashash, nam xavodan  xam 

astma  xuruji  kelib  chiqadi.  Bu  ko„proq  MNS  faoliyatiga  bog„liq  bo„lib,  ya‟ni  kuchli 

qurqish, ruxiy o„zgarishlar  oqibatida asabi bushagan kishilarda  ko„proq uchraydi. 

Belgilari.  Kukrak    qisilib,  kishi  darmonsizlanadi  va  to„satdan  xuruj  tutadi.  Nafas  olish 

va  chiqarish  og„irlashadi,  rangi  uchib  yuzi  ko„karadi,  sinchiklab  qaralganda  ko„krak 

qafasining  kattalashganligi  seziladi,  o„pkada  perkutor  tovush  aniq,  ravshan,  past  tonda, 

auskultatsiyada  nafas  tovushi  sekinlashadi  va  xushtak  ovozidek  xirillash  kuzatiladi,  tana 

xarorati  deyarli  uzgarmaydi. Xuruj 2-3 soat va uzoqroq davom etadi. Xuruj datslab kam va 

keyinchalik  tez-tez tutib turadi. 

Tashxis  quyish:  nafas  olish,  chiqarish  qiyinlashadi,bo„g„ilish,  balg„am  bilan  Krushma 

spirallari,  SHarko-Leydin  kritsallari  uchraydi,  qonda  eozinofiliya  va  allergenlarning  ta‟siri 

kuzatiladi. 

BTYO. 

Xurujda 

kiyim-bosh 

echiladi, 

xona 

xavosi 

almashtiriladi,bemor 

tinchlantiriladi.  Teri  ostiga  adrenalin,  5%li  1ml  efedrin  qushib  yuboriladi.  venaga  2,4%  li 

7-10  ml  eufillin,  10%  li  kalsiy  xlor,  dimedrol,  astmatol,  prednizalon,  AKTG,  kortizon 

kabilar  beriladi.  MNS  ni  mutstaxkamlash  maqsadida  gidroterapiya,  psixoterapiya,nafas 

gimnatsikasi,  iqllim  sharoitini  o„zgartirish  klimatoterapiya)  lar tavsiya  qilinadi.