Toshkent davlatiqtisodiyot universiteti b. Y. Xodiyev, sh sh. Shodmonov


Iqtisodiy sikllarni iqtisodiy tizimning o‘ziga xos ichki omillari



Download 18,63 Mb.
Pdf ko'rish
bet721/1044
Sana13.07.2021
Hajmi18,63 Mb.
#118064
1   ...   717   718   719   720   721   722   723   724   ...   1044
Bog'liq
83iqtisodiyotnazariyasixodiyevbyshodmonovshshpdf

Iqtisodiy sikllarni iqtisodiy tizimning o‘ziga xos ichki omillari 

ta’sirida vujudga kelishini asoslovchi nazariya internal nazariya 

deb ataladi.

Asosiy kapitalning jismoniy va m a’naviy jihatdan eskirib, xizmat 

muddati  tugashi  va  uning  yangilanishi  ko‘pchilik  iqtisodchilar  to­

monidan iqtisodiy  siklni  keltirib  chiqaruvchi  muhim  omillardan biri 

sifatida qaraladi.

Agar bir yoki bir necha tarmoqda mashina-uskunalarga talabning 

keskin ortishini keltirib chiqaradigan iqtisodiy o‘sish boshlansa, tabi- 

iyki,  bu hoi  mashina va uskunalar to‘liq  eskiradigan har  10-15-yil- 

dan keyin takrorlanadi.  Fan-texnika taraqqiyoti natijasida bu muddat 

qisqarib boradi  va  inqirozlar tez  takrorlanadi.  Shuningdek,  quyidagi 

boshqa ichki omillar ham ajratib ko‘rsatiladi:

-  shaxsiy iste’molning о ‘zgarishi (qisqarishi yoki kengayishi);

-  investitsiyalar, ya’ni ishlab chiqarishni kengaytirish, uni yangilash 

va yangi ish joylarini vujudga keltirishga yo‘naltiriladigan mablag‘lar 

hajmi;

-  ishlab chiqarish, talab va takliflar hajmiga ta’sir ko‘rsatishga qa­



ratilgan davlat iqtisodiy siyosatining o‘zgarishi.

Iqtisodiy  sikllaming kelib  chiqishini  faqat ekstemal yoki  internal 

nazariya orqali tushuntirish to‘g ‘ri bo‘lmaydi.  Iqtisodiy sikl va umu- 

man iqtisodiy tizimdagi miqdoriy va sifat o ‘zgarishlar tashqi va ichki 

omillar birgalikdagi ta’siri oqibatida kelib chiqishi mumkin. Shuning­

dek,  iqtisodiyotning  siklli  rivojlanishi  sabablarini  izohlashda bir qa­

tor nazariyalar ham ilgari suriladi. Quyida ulardan asosiylarini ko‘rib 

chiqamiz.



528



Download 18,63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   717   718   719   720   721   722   723   724   ...   1044




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish