Toshkent davlatiqtisodiyot universiteti b. Y. Xodiyev, sh sh. Shodmonov

Ishchi kuchining sifati uning tarkibining zamon talablari jiha­

tidan  ijtimoiy ishlab  chiqarish  ehtiyojlariga  muvofiqligi daraja­

sini namoyon etadi. 

Ishchi kuchining sifati uning ma’lumot, kasbiy 

tayyorgarlik, malaka, ish tajribasi darajalari kabi ko‘rsatkichlar orqali 

ifodalanadi. Fan-texnika taraqqiyotining jadallashib borishi bilan ish­

chi kuchining sifatiga bo‘lgan talab ham ortib boradi.

Hozirgi davrda ishchi kuchi resurslarining faol va potensial qismi 

farqlanadi. 

Ijtimoiy ishlab chiqarishda band bo‘Igan va ishlashga 

tayyor  bo‘lib,  ish  izlab  turgan  shaxslar  ishchi  kuchi  resurslari­

ning  faol  qismi  hisoblansa,  ishlab  chiqarishdan  ajralgan  holda 

o‘qiyotganlar va vaqtinchalik uy xo‘ja!igida, boshqa har xil ish- 

larda band bo‘lgan!ar potensial qismi hisoblanadi.

Ishchi  kuchini  takror hosil  qilish  insonning jismoniy kuchlari  va 

aqliy  qobiliyatlarini  uzluksiz  qayta  tiklab  va  ta’minlab  turish,  ular- 

ning mehnat malakasini muttasil yangilab va oshirib borish, umumiy 

bilim va kasbiy darajasi o ‘sishini ta’minlash demakdir. Ishchi kuchini 

takror yaratish xodimlami  ishlab chiqarishga jalb etishni,  tarmoqlar, 

korxonalar,  mintaqalar  o‘rtasida  ishchi  kuchi  resurslarini  taqsim­

lash  va  qayta  taqsimlashni,  ulaming  xodimlarga  bo‘lgan  ehtiyojlari 

qondirilishini va ayni paytda mavjud ishchi kuchining ish bilan to‘la 

va samarali  band bo‘lishini  ta’minlaydigan  ijtimoiy-iqtisodiy mexa- 

nizmini yaratishni ham o‘z ichiga oladi.

Ishchi  kuchini  takror  ishlab  chiqarish  ba’zan  ilmiy  adabiyotda 

«aholi nufusini takror ishlab chiqarish» tushunchasi bilan bog‘liq hol­

da ham ishlatiladi. Maltus tomonidan «Nufus» atamasi asosan aholi- 

ning ijtimoiy-iqtisodiy jihatdan tavsifiarini bayon etishda qo‘llanilib, 

bunda nufus qonuni ahamiyatli o ‘rin tutadi.