Toshkent davlatiqtisodiyot universiteti b. Y. Xodiyev, sh sh. Shodmonov


foiz,  renta va foyda shaklidagi daromad turlari ko‘rinishini oladi. 12.2. Ish haqining iqtisodiy mazmuni



Download 18,63 Mb.
Pdf ko'rish
bet486/1044
Sana13.07.2021
Hajmi18,63 Mb.
#118064
1   ...   482   483   484   485   486   487   488   489   ...   1044
Bog'liq
83iqtisodiyotnazariyasixodiyevbyshodmonovshshpdf

foiz,

 renta va foyda shaklidagi daromad turlari ko‘rinishini oladi.



12.2. Ish haqining iqtisodiy mazmuni

Yaratilgan  yalpi  ichki  mahsulotning  ma’lum  qismi,  ya’ni  ishchi 

va  xizmatchilarga,  ya’ni  ishchi  kuchiga  tegishli  qismi  uning  ishlab 

chiqaruvchilari o‘rtasida mehnatning miqdori, sifati va unumdorligi- 

ga qarab taqsimlanadi, bu iqtisodiy adabiyotlar va hujjatlarda ish haqi 

deb yuritiladi. Ish haqi hozirgi davrda barcha mamlakatlar iqtisodiyo­

tida muhim  o‘rin tutadi.  Shuning uchun ham  iqtisodchi  olimlar  ish 

haqining mazmuniga katta e’tibor beradilar. Ish haqining mazmunini 

aniqlashda turli iqtisodchilar turli tomondan yondashib, unga har xil 

ta’rif beradilar.

Masalan,  D.Rikardo  va  T.Maltuslaming  «Yashash  uchun  vosita 

minimumi» konsepsiyasida ish haqini yashash uchun zarur vositalar- 

ning flziologik minimumi bilan bir xil deb hisoblanadi.  Lekin bun­

day qarash to‘g‘ri emas. Bu minimum o‘z ichiga ishchi kuchi shakl- 

lanadigan  iqtisodiy,  ijtimoiy  va madaniy  shart-sharoitlar tug‘dirgan 

ehtiyojlami  ham  oladi.  Shu bilan birga  ishchi kuchi  narxining  quyi 

chegarasini yashash uchun zarur vositalar miqdorining minimumi bi-

344



Ian  aniqlash,  ishga  yollovchilaming  ish haqini  mazkur  quyi  chega- 

radan  pasaytirishga  intilishiga  olib  kelishi  mumkin.  Iqtisodiy jihat­

dan rivojlangan mamlakatlaming xo‘jalik amaliyotidagi ish haqining 

darajasini kuzatish shuni ko‘rsatadiki, ishchi kuchi bozorida real ish 

haqining  o‘rtaeha  darajasi  yashash  uchun  zarur jismoniy  vositalar 

minimumiga qaraganda ancha yuqori darajada o‘matilgan.

Qiymatning mehnat nazariyasi (ingliz klassik siyosiy iqtisod mak- 

tabi,  marksistik yo‘nalishidagi  iqtisodchilar)  ishchi kuchini  alohida, 

o‘ziga xos tovar deb hisoblaydi.  Shu sababli bu nazariya ish haqiga 


Download 18,63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   482   483   484   485   486   487   488   489   ...   1044




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish