Toshkent davlatiqtisodiyot universiteti b. Y. Xodiyev, sh sh. Shodmonov

berib, davlat byudjeti profitsitini 0,1  foizdan  1,5  foizga qadar oshirishga

 

erishildi.  Keyingi  yillarda  mazkur jarayonlarga  ham jahon  moliyaviy-

 

iqtisodiy  inqirozi  o ‘zining  salbiy  ta’sirini  ko‘rsatishiga  qaramasdan,

 

byudjet  profitsitini  saqlab  qolishga  erishilmoqda.  Xususan,  2016-yilda

 

maqsadga muvofiq yo‘naltirilgan chora-tadbirlar natijasida byudjet daro­

madlari uning xarajatlaridan ortish hajmi YalMning 0,2  foizi darajasida

 

bo‘lishiga erishildi (21.1-rasm).

589

---

1,4

21.1-rasm. Davlat byudjeti ko‘rsatkichlarining bajarilish

 

darajasi, foizda

Umuman  olganda,  davlat byudjeti  sohasidagi  bunday  natijalami 

qo‘lga  kiritishda  mamlakatimiz  iqtisodiyotini  bosqichma-bosqich 

o‘zgartirish va erkinlashtirish, ilgari davlat zimmasida bo‘lgan bir qan­

cha  vazifalaming  xususiy  sektorga  o‘tkazish  orqali  davlat  byudjeti 

xarajatlarini  optimallashtirish,  yangi  sanoat  yo‘nalishlarining  rivoj- 

lantirilishi  hamda  xususiy  sektor  moliyaviy  holatining  mustahkam- 

lanishi,  shuningdek, uning mamlakat iqtisodiyotidagi roli va ulushi- 

ning ortishi kabi omillar sezilarli ta’sir ko‘rsatdi.

Byudjet taqchilligining o‘zgarishi xo‘jalik kon’yunkturasidagi joriy 

tebranishlar, ishlab chiqarishdagi davriy inqiroz va yuksalishlami ham 

aks ettiradi, inqirozlar davrida davlat byudjet mablag* lari hisobidan iqti­

sodiyotning ma’lum sektorlarini moliyaviy ta’minlab turishga, umum­

davlat  ahamiyatiga  ega  boigan  tarmoqlarda  investitsiyalar  hajmini 

saqlab turishga majbur bo‘ladi. 0 ‘matilgan xalqaro standartlarga ko‘ra 

byudjet taqchilligi YalMning 5% darajasidan oshmasligi lozim. Byud­

jet taqchilligi, asosan, davlat qarzi hisobiga qoplanadi.

Davlat qarzi ichki va tashqi qarzlardan iborat bo‘ladi. 

Davlat ichki