Toshkent davlatiqtisodiyot universiteti b. Y. Xodiyev, sh sh. Shodmonov

amortizatsiya fondi 

hisobida 

to‘planib boradi.

Egri  soliqlar korxonalar uchun ishlab  chiqarish xarajatlari hisob­

lanadi  va  shu  sababli  mahsulot  narxiga  qo‘shiladi.  Bunday  soliqlar 

aksiz to‘lovlari, sotishdan olinadigan soliqlar, mulk solig‘i, litsenziya 

va bojxona to‘lovlarini o‘z ichiga olib, davlat byudjetida daromad si­

fatida namoyon bo‘ladi.

Daromadlaming  eng muhim turi bo‘lgan ish haqi tadbirkorlar va 

davlat tomonidan ishchi kuchini taqdim  qilganlarga to‘lanadi.  U  ish 

haqiga ko‘plab  qo‘shimchalar,  ijtimoiy sug‘urta to‘lovlari va nafaqa

414

---

ta’minotining har xil xususiy fondlari, ishsizlik nafaqalari va boshqa 

turli mukofot hamda imtiyozlami  o‘z ichiga oladi.  Ish haqi va unga 

qo‘shimchalar ham ishchi kuchini taklif qiluvchilar uchun daromad­

ning bir qismi sifatida namoyon bo‘ladi va shu sababli aholi daromad- 

larining muhim tarkibiy qismi sifatida qapaladi.

Renta  to‘lovlari  iqtisodiyotni  resurslar  (kapital,  yer)  bilan 

ta’minlovchi uy xo‘jaliklarining  oladigan daromadi hisoblanib,  kor­

xona xarajatlari tarkibiga kiradi (yer davlat mulki bo‘Isa renta davlat 

ixtiyoriga, byudjetga borib tushadi va byudjet daromadi hisoblanadi).

Foiz pul kapitali egalariga pul daromadi to‘lovlaridan iborat. Bun­

da davlat tomonidan amalga oshiriladigan foizli toiovlar foizli daro­

madlar tarkibidan chiqariladi.

Mulkdan  olinadigan  daromadlar  ikki  turga  bo‘linadi:  bir  qismi 

mulkiy  daromad va  boshqa qismi  esa korporatsiyalar  foydasi  dey­

iladi.