Toshkent davlatiqtisodiyot universiteti b. Y. Xodiyev, sh sh. Shodmonov

73  Xajiyev  B.D.  Tadbirkorlik kapitali  va uning  samarali  amal  qilishi.  I.f.n.

 

ilmiy darajasini olish uchun taqdim etilgan diss. avtoref. -  Т., 2008,  17-18 -b.

306

---

vositalari tayyorlanadigan tarmoqlarda mehnat unumdorligi oshgan- 

ligi natijasida ular qiymatining pasayishida ifodalanadi. Bu ishlab tur­

gan uskunalami yangilari bilan almashtirishni zarur qilib qo‘ymaydi, 

chunki ishlab turgan va yangi uskunalaming texnika  darajasi bir xil 

bo‘lib  qolaveradi.  Biroq,  ancha  past  qiymatga  ega  bo‘lgan  mehnat 

vositalarining keng qo‘llanishi shunga olib keladiki, ilgari sotib olin­

gan mehnat vositalari qiymatining bir qismi yo‘qoladi.

Ma’naviy  eskirishning  ikkinchi  turida  ancha  mukammal,  arzon 

va  unumli  mashinalaming  ishlab  chiqarishga  kirib  kelishi  bilan  il­

gari  o‘matilgan  mehnat  vositalaridan  foydalanish  maqsadga  muvo- 

fiq  bo‘lmay  qoladi  va  natijada  ular  yangilari  bilan  almashtiriladi. 

Ma’naviy eskirishdan ko‘riladigan zaraming  oldini  olishning  asosiy 

yo‘li mehnat qurollaridan ancha samarali foydalanish hisoblanadi.

Asosiy kapitalni takror ishlab chiqarish uchun qilingan xarajatlar- 

ning bir qismi amortizatsiya fondi yordamida qoplanadi.