Toshkent davlatiqtisodiyot universiteti b. Y. Xodiyev, sh sh. Shodmonov


mujassamlashgan  ijtimoiy  mehnat  uning  qiymatini  tashkil  qila­



Download 18,63 Mb.
Pdf ko'rish
bet159/1093
Sana18.01.2022
Hajmi18,63 Mb.
#388875
1   ...   155   156   157   158   159   160   161   162   ...   1093
Bog'liq
83. Iqtisodiyot nazariyasi. Xodiyev B.Y, Shodmonov SH.SH

mujassamlashgan  ijtimoiy  mehnat  uning  qiymatini  tashkil  qila­

di. 

Bu  qiymat  tovar  ayirboshlaganda  ko‘rinadi,  shuning  uchun  al­

mashuv  qiymati  (ya’ni  iste’mol  qiymatlarini  ayirboshlash  nisbati)

19 


Tovar qiymatini mehnat bilan aniqlashga yondashuvlarida m a’lum farqlar 

mavjud bo‘lsada, ularga A.Smit,  D.Rikardo,  U.Pefti,  J.S.Mill va boshqa ayrim 

iqtisodchilami, ulaming izdoshlarini kiritish mumkin.

120



qiymat  shakli  bo‘lib,  uning  ichki  mazmunini  tashkil  etadi.  Bu  holat 

L.M.Kulikov  tomonidan  qiymat  va  almashuv  qiymatini  tovaming 

alohida asosiy xususiyatlari sifatida ajratilib ko‘rsatilishida namoyon 

bo‘ladi. «Qiymat -  bu tovar ishlab chiqarish va uni sotish (ko‘pincha 

qisqacha  qilib  «ishlab  chiqarish  xarajatlari»  deb  ataydilar)  qan- 

chaga  tushganligi  ifodasidir.  Tovami  ayirboshlaganda  (sotilganda) 

ishlab  chiqaruvchi  (sotuvchi),  tabiiyki,  o‘z  xarajatlarini  qoplashni 

istaydi,  biroq  bozorda  boshqacha  nisbatlar  tarkib  topishi  mum­

kin.  Endi  ulami  boshqa  ko‘rsatkich -   almashuv  qiymati  ifodalaydi. 

Bu  bir  tovar  boshqasiga  ayirboshlanadigan  miqdoriy  nisbatdir»20. 

Tovaming o‘zi esa ikki tomon -  naflilik va qiymatning uzviy birligi- 

dan  iboratdir.  Shu  o‘rinda  ta’kidlash  lozimki,  L.Kulikov  tomonidan 

qiymatga  berilgan  yuqoridagi  ta’rif ba’zi  hollarda  iqtisodchilar  to­

monidan yo‘l qo‘yiladigan yanglish fikrlardan ham holi emas. Ya’ni, 

qiymatning  ishlab  chiqarish  xarajatlari  bilan  ayniylashtirilishini  u 

tomonidan  yo‘l  qo‘yilgan  xatolik  deb  hisoblaymiz.  Aslida,  ishlab 

chiqarish  xarajatlari  qiymatning  bir  qismi  bo‘lib,  aksariyat hollarda 

miqdor jihatidan qiymatdan kam bo‘ladi.

Tovar qiymatining miqdori 


Download 18,63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   155   156   157   158   159   160   161   162   ...   1093




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish