Toshkent davlatiqtisodiyot universiteti b. Y. Xodiyev, sh sh. Shodmonov


Milliy mahsulotning texnologik bosqichlar bo‘yicha tuzilishi



Download 18,63 Mb.
Pdf ko'rish
bet77/1093
Sana18.01.2022
Hajmi18,63 Mb.
#388875
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   1093
Bog'liq
83. Iqtisodiyot nazariyasi. Xodiyev B.Y, Shodmonov SH.SH

Milliy mahsulotning texnologik bosqichlar bo‘yicha tuzilishi

 

(shartli raqamlar misolida)



Xom­

Q o‘shilgan qiymat

Izchil tar-

 

moqlar



ashyo,

yoqilg‘i,

material­

lar

Amorti-

zatsiya

Ish

haqi

Soliq

va

to‘lov-

lar

Foy­

da

Yalpi

ichki

mah­

sulot

Yalpi

ijti­

moiy

mah­

sulot

Iste’mol qilingan

 

ishlab chiqarish

 

vositalari qiymati

(s)

Zaru­

riy

mah­

sulot

(v)

Q o‘shimcha

mahsulot

(m)

Paxta ishlab

 

chiqarish



40

30

30

20

20

100

140

Paxtani qay-

 

ta ishlash



140

40

50

25

30

145

285

To‘qima-

chilik

285

50

60

30

40

180

465

Tikuvchilik

465

45

50

35

30

160

625

Jami

930

165

190

110

120

585

1515

s=1095

v=190

m=230

585

1515

59


Shuni  ta’kidlash  lozimki, jami  ijtimoiy  mahsulot tarkibida  oraliq 

mahsulot hamda ayrim takroriy hisoblar mavjud bo‘lganligi sababli u 

ishlab chiqarish natijasiga to ‘g ‘ri baho bera olmaydi.

Takroriy hisob -  bu tayyor mahsulot ishlab  chiqarish jarayo­

nining bir necha bosqichlardan o‘tishi natijasida oraliq iste’moli

 

deb  atalmish  ba’zi  mahsulot  (xomashyo,  yoqilg‘i,  material,  en-

 

ergiya  va  h.k.)lar  qiymatlarining  takroran  hisobga  olinishi. 

Jad- 


valdagi  misolimizdan  ko‘rinadiki,  paxta  tolasi,  yigirilgan  ip,  gazla- 

maning  qiymatini  tashkil  etuvchi  xomashyo,  yoqilg‘i,  material  va 

boshqalaming  ishlab  chiqarishning  turli  bosqichlarida  qayta-qayta 

qatnashadi,  ulaming  hisobga  olinishi  natijasida  takroriy  hisob  930 

birlikni tashkil etgan.

Yalpi  ichki  mahsulot  qiymatini  to‘g ‘ri  baholash,  unda  takroriy 

hisobga  yo‘l  qo‘ymaslik  uchun  oraliq  va  pirovard  mahsulot  tushun- 

chalarini  ham  ajratib  olish  lozim. 



Oraliq  mahsulot  -  bu  tugallan-

 

magan  ishlab  chiqarish,  kelgusida  yana  qayta  ishlov  berilishi

 

zarur  bo‘lgan  yoki  qayta  sotish  uchun  mo‘Ijallangan  tovar  va

 

xizmatlardir. 

Bizning misolimizda 140 birlik paxta xomashyosi, 285 

birlik paxta tolasi va yigirilgan ip, 465 birlik to‘qilgan gazlama oraliq 

mahsulotlar  bo‘lib  hisoblanadi.  Chunki  ular  tikuvchilik  mahsuloti 

(ko‘ylakyoki kostyum) ishlab chiqarishning izchil jarayonida navbat- 

dagi bosqichda qayta ishlov berishga muhtojdirlar.  Aynan 625 birlik 

qiymatga  ega  tikuvchilik  mahsuloti  esa  pirovard  mahsulot  hisobla­

nadi. Demak, 


Download 18,63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   1093




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish