720
26.1-jadval
Shanxay hamkorlik tashkilotiga a’zo davlatlar to‘g ‘risida
ma’lumotlar, 2015-yil202
_______
Davlat nomi
Hududi
Aholisi soni
YalM
ming kv.
km
jahondagi
salmog‘i,
%
ming
kishi
jahondagi
salmog'i,
%
mlrd.
doll
jahondagi
salmog‘i,
%
0 ‘zbekiston
447,4
0,09
31807
0,43
65,7
0,09
Q o z o g ‘iston
2724,9
0,53
18360,4
0,25
173,0
0,24
X ito y
9599
1,88
1382923
18,61
10983,0
15,01
Q irg'iziston
198,5
0,04
6008,6
0,08
6,6
0,01
R o ssiy a
17125,2
3,36
146838,9
1,98
1326,0
1,81
Tojikiston
143,1
0,03
8593,6
0,12
7,8
0,01
P okiston
880,3
0,17
196686,6
2,65
932,0
1,27
H idniston
3287,3
0,64
1305702
17,57
7998,0
10,93
ShHT
bo‘yicha jami
34405,7
6,75
3096920,1
41,67 21492,1
29,37
Jahon
bo‘yicha jami
510072
100,00
74326633
100,00
73171
100,00
26.1 -jadvaldan ko‘rinib turibdiki, ShHTning tarkibida 0 ‘zbekiston
m a’lum bir salmoqqa ega. Shu bilan birga ShHTning jahon miqyosida-
gi iqtisodiy salohiyati va salmog‘i ancha yuqoridir. 0 ‘zbekistonning
jahon hamjamiyatiga qo‘shilish talablaridan kelib chiqib, tashqi iqti
sodiy faoliyat bilan shug'ullanishi zarur b o ig an barcha muassasalar
(tashqi iqtisodiy aloqa vazirligi, tashqi iqtisodiy faoliyat Milliy ban-
ki, bojxonalar xizmati va boshqalar) amalda yangidan tashkil etildi.
202
Manba: http://ru.wikipedia.org/wiki, www.krugosvet.ru/articles, www.
regnum.ru/dossier
721
Vazirlar Mahkamasidan tortib, boshqaruvning mahalliy darajasi va
korxonalargacha bo‘lgan xo‘jalik subyektlarida tegishli tashqi iqti
sodiy bo‘limlar tuzildi. Dunyoning bir qancha mamlakatlarida savdo
uylari ochildi va savdo-sanoat palatalari barpo etildi.
Respublikamiz MDH mamlakatlari bilan tashqi savdoni amalga
oshirishni keng yo‘lga qo‘ygan bo‘lib unda asosiy katta ulushlami
Rossiy va Qozog‘iston egallaydi Tashqi savdo bilan birga iqtisodiy
hamkorlikning boshqa shakllari ham sezilarli darajada rivojlandi.
Jumladan, 2014-2015-yillarda yengil sanoat sohasiga kiritilgan in-
vestitsiyalar hajmi ancha oshdi (26.2-jadval).
26.2-jadval
MDH mamlakatlarining respublika tashqi savdosidagi
ulushi203
Davlatlar
Eks
lort
Im port
2014
2015
2014
2015
Ozarbayjon
21,8
11,4
9,2
9,2
Armaniston
1,5
1,5
4,4
3,2
Belorus
36,1
26,7
40,5
30,3
Qozog‘iston
79,5
46,0
41,3
30,6
Qirg‘iziston
1,9
1,6
5,7
3,9
Moldova
2,3
2,0
5,3
4,0
Rossiya
501,5
346,1
292,0
184,8
Tojikiston
1,0
0,9
4,3
3,4
Ukraine
54
38,1
54,4
37,5
Yengil sanoat sohasida tashkil etilgan qo‘shma korxonalar geo-
grafiyasiga nazar tashlaydigan bo‘lsak, bugungi kunda sohani rivoj-
lantirish borasida eng katta xorij sarmoyasiga ega bo‘lgan (xorijiy
investitsiya mablag‘larini kiritgan) davlatlardan biri Koreya Respub-
likasi hisoblanadi. Mazkur davlatning ulushi 38 foizni tashkil etadi.
203 Manba: http://ru.wikipedia.org/wiki
722
Keyingi o‘rinlarda esa Turkiya, Xitoy, Germaniya, Buyuk Britaniya
va boshqa davlatlar turadi.
Xalqaro iqtisodiy integratsiya jahon xo‘jaligi rivojining tarixiy ji
hatdan uzoq davr davom etgan natijasi hisoblansada, Prezidentimiz
I.Karimov ta’kidlab o‘tganlaridek, hozirgi kunda ham mamlakatlar
ning jahon iqtisodiyotiga integratsiyalashuv jarayonida hal etilmagan
ko‘pdan-ko‘p muammolar mavjudki, bizning Respublikamiz uchun bu
tashqi iqtisodiy va valyuta siyosatini yanada erkinlashtirishdan iborat204.
Dastlabki davrlarda respublikamizda tashqi savdo ikki yo‘nalish
bo‘yicha: MDH mamlakatlari bilan hukumatlararo bitimlar va xorijiy
mamlakatlar bilan erkin muomaladagi valyutada hisob-kitob qilish
asosida amalga oshirildi.
Jahon miqyosida savdo-sotiq ishlarining o ‘sish sur’ati sezilarli da
rajada sustlashgani, eksport qilinadigan eng muhim tovarlarga nisbatan
tashqi talabning kamayishi va narxlaming pasayishiga qaramasdan,
biz
Do'stlaringiz bilan baham: |